ΕΠΑΛΞΕΙΣ

Μετὰ ἀπὸ τὴν κλήση τῶν πρώτων μαθητῶν Του ὁ Κύριος ξεκινάει τὴν ἐπίγεια δράση Του, θέτοντας τὶς βάσεις τῆς διδασκαλίας Του στὴν ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλία, μέρος τῆς ὁποίας ἀποτελεῖ τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Β’ Κυριακῆς τοῦ Λουκᾶ. Προκειμένου νὰ προσεγγίσῃ τὰ πλήθη ποὺ διψοῦν νὰ ἀκούσουν τὸν λόγο Του καὶ νὰ θεραπευτοῦν ἀπὸ Αὐτὸν σωματικὰ καὶ ψυχικά, «ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος καὶ ἐδίδασκεν αὐτούς» (Ματθ., ε’ 1-2), ἤ, ὅπως ἀναφέρει ὁ Λουκᾶς, «ἔστη ἐπὶ τόπου πεδινοῦ… καὶ ἐπάρας τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ… ἔλεγε» (Λουκ., στ’ 17-20). Ὁ λόγος Του εἶναι παρηγορητικός, στάζει σὰν βάλσαμο στὶς καρδιὲς τῶν πτωχῶν, ὑλικὰ καὶ πνευματικά, τῶν πεινώντων, τῶν κλαιόντων, τῶν ὀνειδιζομένων καὶ διωκομένων ἕνεκεν τοῦ…

Ο απόστολος και ευαγγελιστής Ιωάννης ανήκει στα ιερά εκείνα πρόσωπα που αποτελούσαν το στενό κύκλο των μαθητών του Κυρίου. Μάλιστα αναφέρεται  ως «ο μαθητής ον ηγάπα ο Ιησούς» (Ιωάν.13,23).   Ήταν γιος του Ζεβεδαίου και της Σαλώμης (Ματθ.4,21. Μαρκ.15,40) και αδελφός του αποστόλου Ιακώβου. Η μητέρα τους ήταν πιθανότατα συγγενής, ίσως εξαδέλφη της Θεοτόκου, που σημαίνει ότι οι δυο αδελφοί απόστολοι ήταν κατά σάρκα εξαδέλφια του Κυρίου και σ’ αυτό ίσως έγκειται η οικειότητά τους με Αυτόν, ιδιαίτερα του Ιωάννη. Ο Ιωάννης, μαζί με τον αδελφό του Ιάκωβο, ζούσαν με την οικογένειά τους στην Γαλιλαία και διατηρούσαν επικερδή και εύρωστη αλιευτική επιχείρηση, έχοντας δικό τους πλοίο και εργάτες (Μαρκ.1,20). Φαίνεται…

Ὅπως τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου, κατὰ τὴν θερινὴ περίοδο, ξεκινάει μὲ τὴν ἀρχὴ τῆς διδασκαλίας τοῦ Κυρίου καὶ τὴν κλήση τῶν πρώτων μαθητῶν «παρὰ τὴν λίμνην τῆς Γεννησαρέτ» (Ματθ., δ’ 18-23), ἔτσι καὶ τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Λουκᾶ, κατὰ τὴν φθινοπωρινὴ περίοδο, ξεκινάει καὶ πάλι «ἀπὸ τὴν ἀρχή», μὲ τὴν κλήση τῶν πρώτων μαθητῶν ἀπὸ τὸν Κύριο «παρὰ τὴν λίμνην Γεννησαρέτ» (Λουκ. ε’ 1). Ἐξ ἄλλου, στὴν λειτουργική μας ζωή, ὑπάρχει πάντοτε ἀντιστοιχία μεταξὺ φυσικῶν καὶ πνευματικῶν γεγονότων. Ἔτσι, ἀκριβῶς μετὰ ἀπὸ τὴν Πεντηκοστή, ὅταν ξεκινάει ὁ λειτουργικὸς κύκλος τῆς Ἐκκλησίας μας, μᾶς «ὑποδέχεται» ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ἀναφερόμενος στὴν διδασκαλία τοῦ Κυρίου στὴν «Καπερναοὺμ τὴν παραθαλασσίαν», στήν «Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν, πέραν…

Ἔχουμε ἀναφερθῆ σὲ παλαιότερο ἄρθρο μας στὰ «Παράδοξα τῆς Κοιμήσεως» τῆς Θεοτόκου, πῶς δηλαδὴ ἕνα γεγονὸς θλίψεως, πόνου καὶ ὀδύνης, ὅπως εἶναι ἡ Κοίμηση, μετατρέπεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας σὲ ποίημα χαρᾶς καὶ μάλιστα ἀγαλλιάσεως, καθ’ ὅτι ὁ «θάνατος» τῆς Παναγίας εἶναι μετάσταση «ἐκ τοῦ θανάτου πρὸς τὴν ζωήν» καὶ μάλιστα «ἀπὸ τῶν λυπηροτέρων εἰς τὰ χρηστότερα καὶ θυμηδέστερα καὶ ἀνάπαυσις καὶ χαρά» (ἀπὸ τὴν Ἀκολουθία τῆς Γονυκλισίας). Πράγματι, ὁ ἐτήσιος λειτουργικὸς κύκλος τῆς Ἐκκλησίας μας ὁλοκληρώνεται μὲ τὴν ζωηφόρο μετάσταση τῆς Παναγίας μας καὶ ἀρχίζει ἐκ νέου μὲ τὴν ἐλπιδοφόρο γέννησή της: «Σήμερον τῆς παγκοσμίου χαρᾶς τὰ προοίμια﮲ σήμερον ἔπνευσαν αὗραι σωτηρίας προάγγελοι». Σὲ τί ἔγκειται ὅμως τὸ παράδοξο…

Ἡ Ἁγία Κυριακὴ ποὺ τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας, στὶς 7 Ἰουλίου, ἔζησε τὴν ἐποχὴ ποὺ βασίλευε «τὸ σκότος τῆς εἰδωλομανίας». Ἐκείνη, ὅμως, «ἤθλησε ἄριστα», ἀναδείχθηκε ἀνδρεία στὸ φρόνημα καὶ σταθερὴ στὴν πίστη καὶ κατήρδευσε «ὡς βρύσις πολύκρουνος» τὸ δένδρο τῆς πίστεως, μὲ τὰ παρθενικά της αἵματα.

Φωστῆρες ποὺ σκόρπισαν τὴν λάμψη των μέσα στὴν νύχτα τῆς αἰχμαλωσίας, ποταμοὺς ποὺ πότισαν τὴν ξεραμένη πίστη, ἄνθη ἐαρινὰ ποὺ κάρπισαν μέσα στὸν ζοφερὸ χειμῶνα τῆς σκλαβιᾶς καλεῖ τοὺς Νεομάρτυρες ὁ Νικόδημος Ἁγιορείτης. Ἕνας τέτοιος νεαρὸς βλαστὸς τῆς ἀττικῆς γῆς ἦταν ὁ 18χρονος Μιχαὴλ Πακνανάς (ἢ Μπακνανάς), ποὺ τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 9 Ἰουλίου.

Τοὺς Ἁγίους Ἀναργύρους, Κοσμᾶ καὶ Δαμιανό τοὺς ἐκ Ῥώμης, τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας τὴν 1η Ἰουλίου, τοὺς ἰατροὺς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων, καὶ παρακαλεῖ νὰ μᾶς «ἐπισκεφθοῦν» στὶς ἀσθένειές μας, νὰ γλυκάνουν τὸν πόνο μας, νὰ ἁπαλύνουν τὴν θλίψη μας.

«Χάριτος τῆς νέας αἱ ἀκτῖνες ἐξέλαμψαν σήμερον φαιδρῶς, τῇ σῇ γεννήσει Πρόδρομε», ψάλλει ὁ ὑμνογράφος στὸν Κανόνα τῆς ἑορτῆς τῆς Γεννήσεως τοῦ ἐνδόξου καὶ τιμίου Προδρόμου. Ἡ Ἐκκλησία ὅλη συμμετέχει, μάλιστα, στὴν χαρὰ αὐτήν, ἐφ’ ὅσον «τὸ χαροποιὸν Γενέθλιον» τοῦ Ἁγίου «μηνύει τὴν μέλλουσαν χαρὰν καὶ ἀγαλλίασιν, διὸ καὶ πᾶσα ἡ κτίσις ἑορτάζει».

«Τοὺς νεοφανεῖς ἀστέρας», «τοὺς ἐν ἐσχάτοις τοῖς χρόνοις περιφανῶς ἀθλήσαντας» τιμᾶ κατ’ ἔθος ἡ Ἐκκλησία μας τὴν Γ’ Κυριακὴ τοῦ Ματθαίου (B’ μετὰ τῶν Ἁγίων Πάντων). Σύμφωνα μὲ τὸ Συναξάριο τῆς ἑορτῆς, τὴν ἀκολουθία τῆς ὁποίας ἔχει συνθέσει ὁ Ἅγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης, αὐτὴν τὴν ἡμέρα «μνείαν ἐπιτελοῦμεν πάντων τῶν Ἁγίων Νεοφανῶν τοῦ Χριστοῦ Μαρτύρων τῶν μετὰ τὴν Ἅλωσιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως μαρτυρησάντων».

Ἡ Ἐκκλησία μας ξεκινάει τὴν πορεία της, μετὰ ἀπὸ τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μὲ τὴν ἑορτὴ τῶν ἐκλεκτῶν της τέκνων καὶ πρώτων καρπῶν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τῶν Ἁγίων Πάντων. Παράλληλα, ὁ Χριστός, ἡ κεφαλή Της, ξεκινάει τὸ ἔργο Του ἐπὶ τῆς γῆς μὲ τὴν κλήση τῶν πρώτων συνεργατῶν Του.  Ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἐπιλέγει ἡ Ἐκκλησία μας τὰ ἀναγνώσματα αὐτὴν τὴν περίοδο, τοποθετεῖ τὴν δράση τοῦ Κυρίου «παρὰ τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας» (Ματθ., δ’ 18), ὄχι ἀσφαλῶς τυχαῖα. Ὁ Κύριος, ἀμέσως μετὰ ἀπὸ τὴν σύλληψη τοῦ Ἰωάννου, γιὰ νὰ ἀποφύγῃ τὴν ἐχθρικὴ Ἰουδαία, «ἀνεχώρησεν εἰς τὴν Γαλιλαίαν…καὶ ἐλθὼν κατώκησεν εἰς Καπερναούμ, πέραν τοῦ Ἰορδάνου, εἰς τὴν Γαλιλαίαν…

«Τίνα ζητεῖτε;» Τὸ ἐρώτημα αὐτὸ ἀπηύθυνε ὁ Ἄγγελος στὶς μαθήτριες τοῦ Κυρίου, ποὺ τόλμησαν νὰ προσέλθουν «λίαν πρωΐ» στὸν τάφο τοῦ Χριστοῦ, γιὰ νὰ τοῦ προσφέρουν τὶς «ἁρμόδιες» τιμές. Τὴν ἴδια ἐρώτηση, «τίνα ζητεῖς», θὰ ἔκανε καὶ ὁ Πιλᾶτος στὸν Ἰωσὴφ ἀπὸ Ἀριμαθαίας, ποὺ «τολμήσας εἰσῆλθε» καὶ «ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ». Τὸ κοινὸ χαρακτηριστικὸ τῶν Μυροφόρων, ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν, ἦταν ἡ τόλμη, μὲ τὴν ὁποία προσέρχονται οἱ μὲν γυναῖκες στὸν τάφο, ὁ δὲ Ἰωσὴφ στὸν Πιλᾶτο καὶ κοινὴ ἀφετηρία τῆς τόλμης των, ποὺ τοὺς ὤθησε νὰ βγοῦν ἀπὸ τὴν ἀδράνεια καὶ νὰ ἐνεργήσουν ἀποφασιστικά, παρὰ τὸ ἐχθρικὸ ἐξωτερικὸ κλίμα, ἦταν ἡ ἀγάπη γιὰ τὸν Σταυρωθέντα καὶ Ταφέντα διδάσκαλό των.…

Η ιερή γη της Παλαιστίνης έχει αγιαστεί από ένα μέγα πλήθος ασκητών, οι οποίοι διάλεξαν την Αγία Γη για να ζήσουν και να ασκηθούν. Ένας από αυτούς είναι και ο άγιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης, μια αγιασμένη πραγματικά μορφή της αρχαίας Εκκλησίας μας.

Στα μαύρα χρόνια της τουρκοκρατίας αναδείχτηκαν σπουδαίες εκκλησιαστικές προσωπικότητες, οι οποίες βοήθησαν το υπόδουλο Γένος μας να κρατήσει την πίστη του στον αληθινό Τριαδικό Θεό και την εθνική του ταυτότητα. Ένας από αυτούς υπήρξε ο άγιος Ιωακείμ ο Ιθακήσιος, ο αποκαλούμενος Παπουλάκης.

Στις 2 Μαρτίου η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη ενός νέου αγίου, του αγίου Νικολάου Πλανά. Πρόκειται για μια σπάνια ιερατική μορφή, η οποία λάμπρυνε την αττική γη τον περασμένο αιώνα και αποτελεί το καύχημα και το πρότυπο των κατοπινών ευλαβών ορθοδόξων κληρικών.

Τὴν Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς «ἀνάμνησιν ποιούμεθα» ἑνὸς θλιβεροῦ γεγονότος﮲ τῆς ἐξόδου τοῦ Ἀδάμ ἀπὸ τὸν Παράδεισο τῆς τρυφῆς, ὅπως ἀναφέρεται στὸ Συναξάρι τῆς ἡμέρας. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ ὑμνολογία ὅλη κατ’ αὐτὴν τὴν ἡμέρα εἶναι ἀφιερωμένη στὴν ἔκπτωση τοῦ πρωτοπλάστου καὶ στὸν «ἀδαμιαῖο θρῆνο».

Χαίροις τῶν Ἀθηνῶν ἡ λαμπάς, ἡ ἐν τῶ βίῳ καιομένη καὶ φαίνουσα…, ἀνευφημεῖ ὁ ὑμνογράφος σ’ ἕνα ἀπὸ τὰ τροπάρια τῆς ἑορτῆς τῆς Ἁγίας Φιλοθέης ποὺ τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας, καὶ μάλιστα ἡ περιώνυμος πόλη τῶν Ἀθηνῶν, στὶς 19 Φεβρουαρίου. Πράγματι, ἡ Ἁγία σὲ ὅλη της τὴν ἐπίγεια ζωὴ ἔλαμψε διὰ τῶν ἀρετῶν τοῦ βίου της καὶ φώτισε τὸ σκότος τῆς σκλαβιᾶς καὶ τῆς ἀμαθείας διὰ τῆς κοινωνικῆς της προσφορᾶς. Διακρίθηκε γιὰ τὴν εὐσέβεια, τὴν σοφία, τὴν σεμνότητα, τὴν ὑπομονή, τὴν ἀγαπητική της προσφορά, κυρίως ὅμως γιὰ τὴν τόλμη καὶ τὴν ἀνδρεία της. Προέβαλε μάλιστα κάποιες ξεχωριστὲς ἀντιστάσεις, γιὰ τὶς ὁποῖες ἀξίζει ἰδιαιτέρως νὰ τὴν τιμοῦμε: α) Κατ’ ἀρχὰς ἀντιστάθηκε…

Οι Νεομάρτυρες αποτελούν την ξεχωριστή χορεία των αγίων της Εκκλησίας μας, οι οποίοι ομολόγησαν την πίστη τους στο Χριστό και έδωσαν τη ζωή τους για την σώζουσα ορθόδοξη πίστη, κατά τη διάρκεια των μαύρων χρόνων της τουρκοκρατίας. Ανάμεσά τους ο άγιος Νεομάρτυς Χρήστος ο Κηπουρός.

Την Α' Κυριακή των νηστειών, την Κυριακή της Ορθοδοξίας, η αγία μας Εκκλησία εορτάζει με κάθε λαμπρότητα την αναστήλωση των Ιερών Εικόνων, η οποία σήμανε τη λήξη μιας εκατονταετούς φοβερής διαμάχης στο Βυζάντιο (726-842). Πρωταγωνιστικό πρόσωπο στη λήξη της εικονομαχίας υπήρξε η αγία Θεοδώρα η Αυγούστα, η οποία...

Οι άγιοι της Εκκλησίας μας είναι οι ζωντανές εικόνες του Θεού. Το «Συνοδικό» της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου επιτάσσει να τιμούνται από τους πιστούς, ως «φίλοι και θεράποντες του Χριστού». Αυτό κάνουν οι πιστοί, τους τιμούν όπως ορίζει η Εκκλησία μας. Ένας από τους τιμώμενους αγίους Της είναι και ο λαοφιλής άγιος Βλάσιος επίσκοπος Σεβάστειας.

Μια ομάδα Μαρτύρων είναι και οι ιερομάρτυρες, οι οποίοι όντες κληρικοί, έδωσαν τη μαρτυρία τους για το Χριστό και την επισφράγισαν με τη ζωή τους. Ένας από αυτούς υπήρξε και ο άγιος Χαράλαμπος, μια ιδιαιτέρως ηρωική μορφή της Εκκλησίας μας.

Ἡ Ἐκκλησία μας δὲν μᾶς ἀφήνει ἀπαραμύθητους. Ἡ μία ἑορτὴ διαδέχεται τὴν ἄλλη καὶ ὅλες μαζὶ συμβάλλουν προοδευτικὰ στὸν κοινὸ στόχο, ποὺ εἶναι ἡ πνευματικὴ καὶ ψυχική μας ἀνάταση καί, ἐν τέλει, ἡ σωτηρία μας. Ἐξ ἄλλου, «βίος ἀνεόρταστος μακρὰ ὁδὸς ἀπανδόκευτος», ἔλεγαν καὶ οἱ ἀρχαῖοι.