• Συνάντηση Ἑλληνισμοῦ – Χριστιανισμοῦ στὴν Ἀθήνα τοῦ 1ου μ.Χ. αἰ.

    Καθοριστικῆς σημασίας εἶναι ὁρισμένα γεγονότα στὴν πορεία τῆς ζωῆς κάθε ἀνθρώπου. Ἕνα τέτοιο γεγονὸς ὑπῆρξε, γιὰ τὸν Διονύσιο Ἀρεοπαγίτη, ἡ συνάντησή του μὲ τὸν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο. Συγκεκριμένα, ὅταν ὁ τελευταῖος κατῆλθε ἀπὸ τὴν Μακεδονία στὴν πόλη τῶν Ἀθηνῶν, «τὴν κατείδωλον οὖσαν», βρῆκε πρόσφορο ἔδαφος γιὰ συζήτηση μὲ διαφόρους φιλοσόφους, στωϊκοὺς καὶ ἐπικουρείους, ποὺ ἐνδιαφέρονταν νὰ μάθουν «τίς ἡ καινὴ αὕτη ἡ ὑπ’ αὐτοῦ λαλουμένη διδαχή». Πράγματι, ὁ σοφὸς Παῦλος, στὴν ὁμιλία του στὸν Ἄρειο Πάγο, προκειμένου νὰ γίνῃ περισσότερο κατανοητός, χρησιμοποίησε καὶ λόγια φιλοσόφων, ὅπως τὸ τοῦ στωϊκοῦ Ἀράτου: «τοῦ γὰρ καὶ γένος ἐσμέν».  Τὸ κήρυγμα τοῦ Παύλου (Πράξ. ιζ’ 22-34) βρῆκε ἀμέσως ἀνταπόκριση στὴν ψυχὴ τοῦ ὥριμου…

  • Δαιμονοπληξία καὶ δαιμονολαγνεία

    Ἔχομε καὶ ἄλλοτε ἀναφέρει ὅτι κάθε θαῦμα ποὺ κάνει ὁ Κύριος ἐντάσσεται στὸ σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας, μὲ στόχο τὴν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Τὸ ἴδιο καὶ ἡ θεραπεία τῶν δύο δαιμονισμένων Γεργεσηνῶν (Ματθ. η’ 28 - θ’ 1) ἢ Γαδαρηνῶν, ὅπως ἀναφέρονται ἀπὸ τοὺς ἄλλους δύο εὐαγγελιστές (Μάρκ., ε’ 20, Λουκ., η’ 26-39)...

  • Ἡ «μεγάθυμος» διακόνισσα Ὀλυμπιὰς

    Γόνος εὐσεβοῦς καὶ ἀρχοντικῆς οἰκογενείας τοῦ Βυζαντίου ἡ Ὀλυμπιάδα -γεννήθηκε μεταξὺ 365 & 368- ἔμεινε ἀπὸ μικρὴ ὀρφανή, γεγονὸς ποὺ τραυμάτισε τὴν εὐαίσθητη ψυχή της. Εἶχε ὡστόσο τὴν εὐλογία νὰ ἀνατραφῇ μέσα σὲ καλλιεργημένο περιβάλλον καὶ νὰ συναναστραφῇ μὲ σεβαστὲς μορφές, ὅπως τοῦ Γρηγορίου Θεολόγου, ὅταν ἐκεῖνος διέμεινε στὴν Κωνσταντινούπολη (379-381), στὸ σπίτι τῆς ἐξαδέλφης του Θεοδοσίας, ποὺ εἶχε ἀναλάβει τὴν διαπαιδαγώγηση τῆς μικρῆς Ὀλυμπιάδος...

  • Κύπρος ἡ πολύπαθη

    «Νησὶ πικρό, νησὶ γλυκό, νησὶ τυραγνισμένο, κάνω τὸν πόνο σου νὰ πῶ καὶ προσκυνῶ καὶ μένω». Μ’ αὐτὰ τὰ λόγια ξεκινάει ὁ ποιητὴς νὰ ὑμνήσῃ τὸ πολύπαθο νησί, «τὸ ὁλάνθιστο κλωνάρι, ποὺ τοῦ μαδήσαν τά ἄνθια του διπλοῖ, τριπλοῖ βαρβάροι» καὶ ποὺ τὰ βάσανά του δὲν λένε νὰ πάρουν τέλος...

  • «Ἴνδαλμα θεοσεβείας» ὁ Προφήτης Ἠλίας

    «Τὸν ἔνσαρκον ἄγγελον», «τὸν προφητῶν τὴν κρηπῖδα» τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 20 Ἰουλίου. Τιμᾶ, ὅπως λέει ὁ ὑμνογράφος του, ἐκεῖνον ποὺ «παρανόμους βασιλεῖς ἤλεγξε», «τοὺς ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης ἐθανάτωσε», «πῦρ ἐν ὕδατι ἀνῆψε», «τροφὴν ἀγεώργητον ἐπήγασε» καὶ «νάματα ἰορδάνεια τῇ μηλωτῇ διέτεμε».

  • Ἄς μὴν βρεθοῦμε πρὸ ἐκπλήξεων!

    Μὲ ἔκσταση στέκεται πάντοτε ο ἄνθρωπος μπροστὰ στὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ καὶ ἀναφωνεῖ: «Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα Σου, Κύριε,…». Ὅσο περισσότερο, μάλιστα, θαυμάζει τὴν μεγαλωσύνη Του, ἄλλο τόσο συνειδητοποιεῖ τὴν δική του μικρότητα καὶ ἀδυναμία καὶ ζητάει τὴν βοήθεια τοῦ Παντοδυνάμου Θεοῦ: «Πτωχὸς καὶ πένης εἰμί ἐγώ. Ὁ Θεὸς βοήθησόν μοι· βοηθός μου καὶ ῥύστης μου εἶ σύ, Κύριε» (Ψαλμός 69, στ. 6). Ἔτσι καὶ ὁ ἑκατόνταρχος τοῦ Εὐαγγελίου, παρὰ τὰ πολλά του ἀξιώματα καὶ τὰ ἀκόμη περισσότερα ὑλικά του ἀγαθά, συναισθάνεται τὴν ἀδυναμία του καὶ καταφεύγει στὸν Κύριο, γιὰ νὰ δώσῃ λύση στὸ «πρόβλημά» του. Ποιό εἶναι, ἀλήθεια, τὸ πρόβλημά του; Τί εἶναι ἐκεῖνο ποὺ τὸν ἀπασχολεῖ καὶ ἀδυνατεῖ…

  • Πρόταση γιά «δίαιτα» ἀπὸ τὸν Μιχαὴλ Κηπουρό

    Φωστῆρες ποὺ σκόρπισαν τὴν λάμψη των μέσα στὴν νύχτα τῆς αἰχμαλωσίας, ποταμοὺς ποὺ πότισαν τὴν ξεραμένη πίστη, ἄνθη ἐαρινὰ ποὺ κάρπισαν μέσα στὸν ζοφερὸ χειμῶνα τῆς σκλαβιᾶς καλεῖ τοὺς Νεομάρτυρες ὁ Νικόδημος Ἁγιορείτης. Ἕνας τέτοιος νεαρὸς βλαστὸς τῆς πίστεως καὶ «ἄνθος εὐῶδες» τῆς ἀττικῆς γῆς ἦταν ὁ 18χρονος Μιχαὴλ Πακνανᾶς (ἢ Μπακνανᾶς), ποὺ τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 9 Ἰουλίου.

  • Μιμητές μας γίνεστε!

    Τὴν μνήμη τῶν Ἀποστόλων ἑορτάζει πανηγυρικὰ ἡ Ἐκκλησία μας καὶ φέτος, ὅπως κάθε χρόνο. Τιμᾶ τοὺς κορυφαίους, Πέτρο καὶ Παῦλο, καὶ τὸ σύνολο τῶν Ἀποστόλων, «τὸν δωδεκάριθμο χορό». Ὑμνεῖ τοὺς κήρυκες τοῦ λόγου, ποὺ σὰν τὰ γοργόφτερα πουλιὰ μετέφεραν τὸ μήνυμα τῆς ἀληθείας σὲ ὅλη τὴν οἰκουμένη, τοὺς φωτεινοὺς ἀστέρες ποὺ διέλυσαν τὰ σκοτάδια τῆς πλάνης, τὶς κιθάρες τοῦ πνεύματος ποὺ σκόρπισαν τὴν ἁρμονία καὶ τὴν ἀγάπη στὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι νὰ ἀπορῇ, πράγματι, κανεὶς πῶς μπόρεσε μιὰ δράκα ἁπλῶν καὶ ἀνίσχυρων, «ἀμόρφωτων» ἀνθρώπων νὰ ἀντιμετωπίσῃ πολυπληθέστερους καὶ μάλιστα μεγάλους καὶ τρανοὺς ἄρχοντες καὶ βασιλεῖς. Πῶς κατάφεραν, ἐπίσης, μέσα σὲ ἀντικειμενικὰ δύσκολες καὶ ἀντίξοες συνθῆκες, ὄχι μόνον νὰ διατηρήσουν…

  • Ἅγιοι Πάντες, οἱ φωτεινοί μας ὁδοδεῖκτες

    Τοὺς Ἁγίους Πάντες, τοὺς φωταυγεῖς ἀστέρες τοῦ νοητοῦ στερεώματος, τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας τὴν πρώτη Κυριακὴ μετὰ ἀπὸ τὴν Πεντηκοστή, ὡς ὄργανα τοῦ Πνεύματος καὶ πρώτους καρποὺς τῆς χάριτός Του. Πρόκειται γιὰ Ἁγίους ὅλων τῶν κατηγοριῶν καὶ ἡλικιῶν, ἐπωνύμους καὶ ἀνωνύμους, ἐπιφανεῖς καὶ ἀσήμους, ἄνδρες καὶ γυναῖκες, ποὺ φωτίστηκαν καὶ ἁγιάσθηκαν ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ εὐηρέστησαν στὸν Θεό, διότι «ἐπλήρωσαν ἔργῳ τὸν λόγον τοῦ Σωτῆρος». Βλαστοὺς εὐαγγελίου καὶ καρποὺς ἀμαράντους, καλεῖ ὁ Ἅγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης τοὺς Ἅγιους Πάντες, ὁ δὲ Κύριλλος, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, τοὺς παρομοιάζει μὲ οὐρανό, ποὺ στὸ μέσο του λάμπει ὡς Ἥλιος ὁ Χριστός, ὡς σελήνη ἡ Παναγία, καὶ «κύκλῳ» ὡς ὁλόφωτα ἄστρα οἱ χοροὶ πάντων τῶν…

  • Θὰ ἀκούσωμε τὴν φωνή;

    Θαυμαστὴ ὑπῆρξε, πράγματι, ἡ πίστη τῶν ἀγωνιστῶν τοῦ ’21, ποὺ ἦταν στενὰ συνυφασμένη μὲ τὴν ἀγάπη των γιὰ τὴν πατρίδα. Ἡ πίστη, μάλιστα, γι’ αὐτοὺς εἶχε πρωταρχικὴ σημασία. Ὁ θρυλικὸς Γέρος τοῦ Μωριᾶ, στὸν λόγο του στὴν Πνύκα, προτρέπει τοὺς νέους νὰ φυλάξουν καὶ νὰ στερεώσουν τὴν πίστη, ὅπως ἐκεῖνοι, οἱ παλαιοὶ ἀγωνιστές, «ὅταν ἔπιασαν τὰ ἄρματα, εἴπαν πρῶτα ὑπὲρ πίστεως καὶ ἔπειτα ὑπὲρ πατρίδος».

  • Θρῆνος καὶ ἐλπίδα (Κυριακὴ Τυρινῆς)

    Τὴν Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς «ἀνάμνησιν ποιούμεθα», ὅπως ἀναφέρει τὸ Συναξάρι, τοῦ θλιβεροῦ γεγονότος τῆς ἐξόδου τοῦ Ἀδάμ ἀπὸ τὸν Παράδεισο τῆς τρυφῆς, θέμα στὸ ὁποῖο εἶναι ἀφιερωμένη ὁλόκληρη ἡ ὑμνολογία τῆς ἡμέρας. Εἶναι, ὅμως, ἀξιοπρόσεκτο πῶς ὁ ὑμνογράφος δὲν στέκεται μόνον στὸν γοερὸ θρῆνο τοῦ Ἀδάμ, ἀλλὰ παρουσιάζει θαυμάσια καὶ τὴν ἱκεσία τοῦ ἰδίου καὶ κάθε ἔκπτωτου ἀνθρώπου γιὰ ἀνάκληση τῆς ἐξορίας καὶ ἐπαναφορὰ στὴν γλυκιὰ ἀγκαλιὰ τοῦ Πατρός, ποὺ τὸν στερήθηκε διὰ τῆς πονηρίας τοῦ διαβόλου καὶ τῆς δικῆς του αὐτονομήσεως. Γι’ αὐτό, ἀκριβῶς, οἱ Πατέρες τοποθετοῦν τὴν ἀνάμνηση τοῦ γεγονότος αὐτοῦ ἀκριβῶς πρὶν ἀπὸ τὴν εἴσοδο στὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, διότι, ὅσο μεγάλη ἦταν ἡ πτώση καὶ…

  • Τὰ βήματα τῆς μετανοίας

    Τὸ δρᾶμα τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ἀναζητᾶ τὴν ἐλευθερία του μακρυὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἀντὶ νὰ ἐλευθερωθῆ ὑποδουλώνεται καὶ ἀποκτηνώνεται μᾶς περιγράφει ἡ περικοπὴ τοῦ Ἀσώτου, ποὺ παρουσιάζει ὁ κοινωνικὸς εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς.

  • «Χαίροις τῶν Ἀθηνῶν ἡ λαμπάς»

    Χαίροις τῶν Ἀθηνῶν ἡ λαμπάς, ἡ ἐν τῶ βίῳ καιομένη καὶ φαίνουσα…, ἀνευφημεῖ ὁ ὑμνογράφος σ’ ἕνα ἀπὸ τὰ τροπάρια τῆς ἑορτῆς τῆς Ἁγίας Φιλοθέης ποὺ τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας, καὶ μάλιστα ἡ περιώνυμος πόλη τῶν Ἀθηνῶν, στὶς 19 Φεβρουαρίου. Πράγματι, ἡ Ἁγία σὲ ὅλη της τὴν ἐπίγεια ζωὴ ἔλαμψε διὰ τῶν ἀρετῶν τοῦ βίου της καὶ φώτισε τὸ σκότος τῆς σκλαβιᾶς καὶ τῆς ἀμαθείας διὰ τῆς κοινωνικῆς της προσφορᾶς. Διακρίθηκε γιὰ τὴν εὐσέβεια, τὴν σοφία, τὴν σεμνότητα, τὴν ὑπομονή, τὴν ἀγαπητική της προσφορά, κυρίως ὅμως γιὰ τὴν τόλμη καὶ τὴν ἀνδρεία της. Προέβαλε μάλιστα κάποιες ξεχωριστὲς ἀντιστάσεις, γιὰ τὶς ὁποῖες ἀξίζει ἰδιαιτέρως νὰ τὴν τιμοῦμε: α) Κατ’ ἀρχὰς ἀντιστάθηκε…

  • Οἱ προϋποθέσεις τῆς συναντήσεως

    Διάγομε ἤδη τὰ μεθέορτα τῆς μεγάλης καὶ κοσμοσωτηρίου ἑορτῆς τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου καὶ βιώνομε καὶ ἐμεῖς, στὸ πρόσωπο τοῦ Θεοδόχου Συμεῶνος καὶ τῆς Προφήτιδος Ἄννης, τὴν χαρὰ ὅλων τῶν ἀνθρώπων γιὰ τὴν συνάντησή των μὲ τὸν Κύριο, ὁ ὁποῖος «ἐπτώχυνε» γιὰ ἐμᾶς, γινόμενος ἄνθρωπος, γιὰ νὰ πλουτίσωμε ἐμεῖς μὲ τὴν θεότητά Του (Γρηγ. Θεολόγος). Ἔμπλεως τῆς μεγάλης αὐτῆς χαρᾶς ἀναφωνεῖ καὶ ὁ θεῖος ὑμνογράφος, στὸ Ἀπολυτίκιο τῆς ἑορτῆς, γιὰ τὸν Συμεῶνα: «Εὐφραίνου καὶ σύ, πρεσβῦτα δίκαιε, δεξάμενος ἐν ἀγκάλαις τὸν ἐλευθερωτὴν τῶν ψυχῶν ἡμῶν, χαριζόμενον ἡμῖν καὶ τὴν Ἀνάστασιν.» Εἶναι πολλὰ καὶ ποικίλα τὰ μηνύματα τῆς ἑορτῆς αὐτῆς καὶ δὲν εἶναι, ἀσφαλῶς, εὔκολο νὰ ἀναλυθοῦν ὅλα σὲ ἕνα σύντομο…