Τί εἶναι καὶ τί ἐπιδιώκουν αἱ Ἐπάλξεις

Αἱ ἐπάλξεις, δηλαδὴ αἱ θέσεις ἐκεῖναι ἐπὶ τῶν φρουρίων ἢ τῶν τειχῶν, ἐπὶ τῶν ὁποίων ἵσταντο καὶ ἐμάχοντο οἱ θρυλικοὶ ἀγωνισταί, ὑπῆρξαν κατὰ τὴν ἀρχαιότητα, καὶ ἰδίᾳ κατὰ τοὺς Βυζαντινοὺς χρόνους, ὁ κυματοθραύστης, ὅπου συνετρίβοντο τὰ ἀλλεπάλληλα κύματα τῆς ἐχθρικῆς θυέλλης. Ὑπῆρξαν ἀνασχετικοὶ παράγοντες τῶν βαρβαρικῶν ὀρδῶν τῆς στέππας καὶ τῆς ἐρήμου. Ὑπῆρξαν τὰ ὅρια, τὰ ὁποῖα προεφύλασσον τὴν ἀμυνομένην ἀνθρωπότητα ἀπὸ τὴν λυσσώδην ὁρμὴν τῆς ἐπιτιθεμένης βαρβαρότητος. Πολιτεία, παιδεία, τέχνη δίκαιον, οἰκονομία καὶ ὅλος ὁ βίος ἔζων καὶ ἀνεπτύσσοντο, χάριν εἰς τὰς ἐπάλξεις.

Τὰ φρούρια, ὅμως, τὰ τείχη καὶ αἱ ἐπάλξεις μόνον, ἠδύναντο ἄραγε νὰ ἀναχαιτίσουν τὰς πολλαπλὰς καταιγίδας, ἐὰν ἐπ’ αὐτῶν δὲν εὑρίσκοντο ἄνδρες μὲ φρόνημα ἀκμαῖον, μὲ ἀπαράμιλλον ἀνδρείαν καὶ μὲ θάρρος παραδειγματικόν; Εἰς τὴν ἱστορίαν πολλάκις ἀναφέρονται παραδείγματα, εἰς τὰ ὁποῖα ἡ στερεότης τοῦ τείχους καὶ τὸ ὕψος τῶν ἐπάλξεων οὐδὲν ὠφέλησαν, ἐπειδὴ ἐπ’ αὐτῶν δὲν ὑπῆρξαν αἱ ἄλλαι, αἱ ἔμψυχοι δηλαδή, γιὰ νὰ ἀντιτάξουν τὰ στήθη των εἰς τὰς ἀλλεπαλλήλους ἐπιθέσεις τῆς βιαίας λαίλαπος.

Ἀντιθέτως, ὑπάρχουν ἄλλα παραδείγματα, τὰ καὶ πολυπληθέστερα, ὅπου οἱ γενναῖοι ἀγωνισταί, μὲ τὸ σύνθημα «φύλακες γρηγορεῖτε» καὶ ἀψηφοῦντες τὸ εὐτελὲς τῶν τειχῶν των καὶ τὸ πρόχειρον τῶν ἐπάλξεων, ἀντέτασσον ἰδίους τοὺς ἑαυτούς των ὡς ἐπάλξεις καί, ἀφοῦ ἀναχαίτιζον καρτερικῶς τὴν μανίαν τῆς ἐπιθέσεως, κατεδίωκον πολλάκις αὐτοὺς τούτους τοὺς ἐπιτιθεμένους πέραν τῶν τειχῶν, προκειμένου νὰ ἐπιτύχουν τὴν ὁλοκλήρωσιν τῆς νίκης καὶ τὴν διατήρησιν τῆς πολυποθήτου εἰρήνης. Παραδείγματα ὑπάρχουν ἀκόμη καὶ κατὰ τοὺς νεωτέρους χρόνους. Ἡ ἰσχυρὰ π.χ. γραμμὴ «Μαζινὸ» δὲν ἐχρησιμοποιήθη κἄν κατὰ τὸν Β’ παγκόσμιον πόλεμον, ἀλλά, καὶ ἄν ἐχρησιμοποιεῖτο, εἶναι ἀμφίβολον ἐὰν θὰ ἀνθίστατο εἰς τὰς ἐπιθέσεις τοῦ Ἄξονος, ἐφ’ ὅσον ὄπισθεν αὐτῆς εὑρίσκοντο οἱ σκεπτικοὶ καὶ ἀμφίβολοι Γάλλοι μὲ τὸ «πουρκουά» («διατὶ») εἰς τὰ χείλη καὶ τὴν καρδίαν.

Εἰς τὰς ἀρχάς, ὅμως, τοῦ παρελθόντος αἰῶνος τὸ χωμάτινον τεῖχος τοῦ Μεσολογγίου μὲ τὰς προχείρους ἐπάλξεις του, τὸ ὁποῖο, μάλιστα, εἶχε χαρακτηρισθῆ ἀπὸ τὸν Ἰμπραὴμ ὡς «φράχτης», ἔμεινεν ἕως τὸ τέλος ἄπαρτον καὶ ἔγινε ὁ τάφος πολλῶν τουρκοαγαρηνῶν, διότι ἐπ’ αὐτοῦ ἠγωνίζοντο οἱ ἀδάμαστοι ἄνδρες τῆς φρουρᾶς τοῦ Μεσολογγίου, τὸ ἄνθος τῆς Ἑλλάδος, ἡ ψυχὴ τοῦ ἔθνους.

Ἐπάλξεις, λοιπόν, δὲν εἶναι μόνον ὁ τόπος, αἱ θέσεις, ἀλλὰ κυρίως οἱ ἐπ’ αὐτῶν ἀγωνισταί. Πῶς συμβαίνει, ὅμως, ἐνίοτε, ἐνῶ καὶ αἱ ἐπάλξεις εἶναι δυναταὶ καὶ οἱ ἀγωνισταὶ εὔτολμοι, ἐν τούτοις οἱ ἐχθροὶ νὰ διαβαίνουν τὰ τείχη καὶ ἧττα νὰ ἐπακολουθῇ οἰκτρά; Μήπως, ἐπειδὴ ἐν μέσῳ τῶν ἀγωνιστῶν ὑπάρχουν πρόσωπα, ὡσὰν τὸν Ἐφιάλτην, τὸν Πήλιον Γούσην καὶ τὸν Βάγια; Μήπως, πλὴν τῆς δυνάμεως καὶ τῆς εὐτολμίας τῶν φυσικῶν καὶ τῶν ἐμψύχων ἐπάλξεων, εἶναι ἀπαραίτητος καὶ ἡ πίστις εἰς τὴν ἱερότητα τοῦ ἀγῶνος, ὁ σεβασμὸς πρὸς τὰ ὑψηλὰ ἰδανικά, ἡ παραδοχὴ τῶν μεγάλων ἀξιῶν τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀγάπης πρὸς τὴν πατρίδα; Διότι φρούριον μὲ ἀναρχικούς, ἀρνησιπάτριδας καὶ καταλυτὰς τῶν νόμων καὶ τῆς τάξεως μιᾶς χώρας δὲν ἀποτελεῖ ὀχυρὸν ἀγῶνος, ὅσον εὔτολμοι καὶ δυνατοὶ καὶ ἐὰν εἶναι οἱ ὑπάρχοντες ἐκεῖ, ἀλλ’ εἶναι σπήλαιον ληστῶν καὶ ἄντρον ὑπονομευτῶν.

Διὰ νὰ ἔχουν, λοιπόν, αἱ ἐπάλξεις τὴν πρωταρχική των σημασίαν, πρέπει οἱ ὑπερασπισταὶ τούτων, αἱ ἔμψυχοι δηλαδὴ ἐπάλξεις, νὰ διαπνέονται ἀπὸ πίστιν καὶ ἀπὸ ἀγάπην πρὸς τὴν πατρίδα καὶ τὸ ἔθνος, διότι μόνον ἡ πίστις εἰς τὸν Θεὸν δίδει εἰς τὸν ἀγωνιστὴν τὸ ἀπαράμιλλον θάρρος καὶ τὴν βεβαιότητα τῆς νίκης, ἡ δὲ ἀγάπη πρὸς τὴν πατρίδα, καὶ γενικῶς πρὸς τὸν ἄνθρωπον, ἀποτελεῖ φάρον κατευθύνοντα τοὺς ἀγωνιστὰς πρὸς τὴν θυσίαν χάριν ἐκείνων, ὑπὲρ ὧν ἀγωνίζωνται.

Αὐτὴν τὴν συμβολικὴν καὶ πνευματικὴν ἔννοιαν ἔχουν αἱ «Ἐπάλξεις», τὰς ὁποίας ὡς ἔντυπον ἔχεις αὐτὴν τὴν στιγμὴν εἰς χεῖρας σου, ἀγαπητὲ ἀναγνῶστα. Ἔρχεται εἰς συστοιχίαν ἄλλων ἀδελφῶν ἐντύπων καὶ ἀνταποκρίνεται πλήρως πρὸς τὰς ἐπιδιώξεις τῶν νέων ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι κατὰ τὸ 1962 –στοὺς Θεολογικοὺς ἀγῶνες- ἀναχαίτισαν τὴν μανίαν τῶν τότε δρώντων διὰ τὴν κατάργησιν τῆς ἰδεολογικῆς βάσεως τῆς Παιδείας καὶ τὴν ἄμβλυνσιν τῶν ἠθικῶν ἀξιῶν. Ἐπίσης, ἀνταποκρίνεται πρὸς τοὺς σκοποὺς τῆς «διακηρύξεως τῶν νέων ἐπιστημόνων», κατὰ τὸ1966, περὶ τῆς συνεργασίας καὶ τῆς ἑνότητος ὅλων τῶν ὀρθοδόξων χριστιανικῶν δυνάμεων, διὰ τὴν ἀπὸ κοινοῦ ἀντιμετώπισιν τῶν πολυωνύμων ἐχθρῶν τῆς πίστεως, τῆς πατρίδος καὶ ἐν γένει τοῦ ἀνθρώπου.

Διὰ τοῦτο, πᾶσα συνεργασία τῶν ἀναγνωστῶν, ἐπὶ τῇ βάσει αὐτῇ, εἶναι δεκτὴ καὶ ἐπιθυμητή. Πρέπει ὅλοι νὰ συμβάλλουν, ὥστε αἱ «Ἐπάλξεις» νὰ συνεχίσουν τὴν ἱστορικὴν πορείαν τοῦ παρελθόντος καὶ νὰ καταστοῦν καὶ αὗται ὁ ὑπερασπιστὴς τῆς πίστεως, τῆς ἀληθείας καὶ τῆς ἀγάπης καὶ ὁ κυματοθραύστης τῶν δυνάμεων τοῦ σκότους. Τὸ ὅραμα τοῦτο τῶν πρωτεργατῶν τῶν «Ἐπάλξεων» εἴθε νὰ γίνῃ πραγματικότης, μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἀγάπην τῶν συνεργατῶν.

(ἀναδημοσίευση ἀπὸ τὸ πρῶτο φύλλο τῶν «Ἐπάλξεων», 16 Ἀπριλίου 1974, διασκευή)