Μιὰ ἀπὸ τὶς διδακτικώτερες παραβολὲς μᾶς παρουσιάζει ἡ Ἐκκλησία μας τὴν Ε’ Κυριακὴ Λουκᾶ. Καὶ μάλιστα εἶναι μιὰ παραβολὴ ποὺ ἀναφέρει μόνον ὁ Λουκᾶς ἀπὸ τοὺς τέσσερις Εὐαγγελιστές, διότι, ὅπως λέγει χαρακτηριστικὰ ὁ Χρυσόστομος, ἐὰν ἀνέφεραν ὅλοι τὰ ἴδια ἢ περίπου τὰ ἴδια, δὲν θὰ ὑπῆρχε ἀνάγκη οὔτε ἐνδιαφέρον νὰ διαβάσωμε καὶ τοὺς ὑπολοίπους.

Καθοριστικῆς σημασίας εἶναι ὁρισμένα γεγονότα στὴν πορεία τῆς ζωῆς κάθε ἀνθρώπου. Ἕνα τέτοιο γεγονὸς ὑπῆρξε, γιὰ τὸν Διονύσιο Ἀρεοπαγίτη, ἡ συνάντησή του μὲ τὸν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο. Συγκεκριμένα, ὅταν ὁ τελευταῖος κατῆλθε ἀπὸ τὴν Μακεδονία στὴν πόλη τῶν Ἀθηνῶν, «τὴν κατείδωλον οὖσαν», βρῆκε πρόσφορο ἔδαφος γιὰ συζήτηση μὲ διαφόρους φιλοσόφους, στωϊκοὺς καὶ ἐπικουρείους, ποὺ ἐνδιαφέρονταν νὰ μάθουν «τίς ἡ καινὴ αὕτη ἡ ὑπ’ αὐτοῦ λαλουμένη διδαχή». Πράγματι, ὁ σοφὸς Παῦλος, στὴν ὁμιλία του στὸν Ἄρειο Πάγο, προκειμένου νὰ γίνῃ περισσότερο κατανοητός, χρησιμοποίησε καὶ λόγια φιλοσόφων, ὅπως τὸ τοῦ στωϊκοῦ Ἀράτου: «τοῦ γὰρ καὶ γένος ἐσμέν».  Τὸ κήρυγμα τοῦ Παύλου (Πράξ. ιζ’ 22-34) βρῆκε ἀμέσως ἀνταπόκριση στὴν ψυχὴ τοῦ ὥριμου…

Γόνος εὐσεβοῦς καὶ ἀρχοντικῆς οἰκογενείας τοῦ Βυζαντίου ἡ Ὀλυμπιάδα -γεννήθηκε μεταξὺ 365 & 368- ἔμεινε ἀπὸ μικρὴ ὀρφανή, γεγονὸς ποὺ τραυμάτισε τὴν εὐαίσθητη ψυχή της. Εἶχε ὡστόσο τὴν εὐλογία νὰ ἀνατραφῇ μέσα σὲ καλλιεργημένο περιβάλλον καὶ νὰ συναναστραφῇ μὲ σεβαστὲς μορφές, ὅπως τοῦ Γρηγορίου Θεολόγου, ὅταν ἐκεῖνος διέμεινε στὴν Κωνσταντινούπολη (379-381), στὸ σπίτι τῆς ἐξαδέλφης του Θεοδοσίας, ποὺ εἶχε ἀναλάβει τὴν διαπαιδαγώγηση τῆς μικρῆς Ὀλυμπιάδος...

«Τὸν ἔνσαρκον ἄγγελον», «τὸν προφητῶν τὴν κρηπῖδα» τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 20 Ἰουλίου. Τιμᾶ, ὅπως λέει ὁ ὑμνογράφος του, ἐκεῖνον ποὺ «παρανόμους βασιλεῖς ἤλεγξε», «τοὺς ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης ἐθανάτωσε», «πῦρ ἐν ὕδατι ἀνῆψε», «τροφὴν ἀγεώργητον ἐπήγασε» καὶ «νάματα ἰορδάνεια τῇ μηλωτῇ διέτεμε».

Μὲ ἔκσταση στέκεται πάντοτε ο ἄνθρωπος μπροστὰ στὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ καὶ ἀναφωνεῖ: «Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα Σου, Κύριε,…». Ὅσο περισσότερο, μάλιστα, θαυμάζει τὴν μεγαλωσύνη Του, ἄλλο τόσο συνειδητοποιεῖ τὴν δική του μικρότητα καὶ ἀδυναμία καὶ ζητάει τὴν βοήθεια τοῦ Παντοδυνάμου Θεοῦ: «Πτωχὸς καὶ πένης εἰμί ἐγώ. Ὁ Θεὸς βοήθησόν μοι· βοηθός μου καὶ ῥύστης μου εἶ σύ, Κύριε» (Ψαλμός 69, στ. 6). Ἔτσι καὶ ὁ ἑκατόνταρχος τοῦ Εὐαγγελίου, παρὰ τὰ πολλά του ἀξιώματα καὶ τὰ ἀκόμη περισσότερα ὑλικά του ἀγαθά, συναισθάνεται τὴν ἀδυναμία του καὶ καταφεύγει στὸν Κύριο, γιὰ νὰ δώσῃ λύση στὸ «πρόβλημά» του. Ποιό εἶναι, ἀλήθεια, τὸ πρόβλημά του; Τί εἶναι ἐκεῖνο ποὺ τὸν ἀπασχολεῖ καὶ ἀδυνατεῖ…

Φωστῆρες ποὺ σκόρπισαν τὴν λάμψη των μέσα στὴν νύχτα τῆς αἰχμαλωσίας, ποταμοὺς ποὺ πότισαν τὴν ξεραμένη πίστη, ἄνθη ἐαρινὰ ποὺ κάρπισαν μέσα στὸν ζοφερὸ χειμῶνα τῆς σκλαβιᾶς καλεῖ τοὺς Νεομάρτυρες ὁ Νικόδημος Ἁγιορείτης. Ἕνας τέτοιος νεαρὸς βλαστὸς τῆς πίστεως καὶ «ἄνθος εὐῶδες» τῆς ἀττικῆς γῆς ἦταν ὁ 18χρονος Μιχαὴλ Πακνανᾶς (ἢ Μπακνανᾶς), ποὺ τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 9 Ἰουλίου.

Τὴν μνήμη τῶν Ἀποστόλων ἑορτάζει πανηγυρικὰ ἡ Ἐκκλησία μας καὶ φέτος, ὅπως κάθε χρόνο. Τιμᾶ τοὺς κορυφαίους, Πέτρο καὶ Παῦλο, καὶ τὸ σύνολο τῶν Ἀποστόλων, «τὸν δωδεκάριθμο χορό». Ὑμνεῖ τοὺς κήρυκες τοῦ λόγου, ποὺ σὰν τὰ γοργόφτερα πουλιὰ μετέφεραν τὸ μήνυμα τῆς ἀληθείας σὲ ὅλη τὴν οἰκουμένη, τοὺς φωτεινοὺς ἀστέρες ποὺ διέλυσαν τὰ σκοτάδια τῆς πλάνης, τὶς κιθάρες τοῦ πνεύματος ποὺ σκόρπισαν τὴν ἁρμονία καὶ τὴν ἀγάπη στὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι νὰ ἀπορῇ, πράγματι, κανεὶς πῶς μπόρεσε μιὰ δράκα ἁπλῶν καὶ ἀνίσχυρων, «ἀμόρφωτων» ἀνθρώπων νὰ ἀντιμετωπίσῃ πολυπληθέστερους καὶ μάλιστα μεγάλους καὶ τρανοὺς ἄρχοντες καὶ βασιλεῖς. Πῶς κατάφεραν, ἐπίσης, μέσα σὲ ἀντικειμενικὰ δύσκολες καὶ ἀντίξοες συνθῆκες, ὄχι μόνον νὰ διατηρήσουν…

Τοὺς Ἁγίους Πάντες, τοὺς φωταυγεῖς ἀστέρες τοῦ νοητοῦ στερεώματος, τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας τὴν πρώτη Κυριακὴ μετὰ ἀπὸ τὴν Πεντηκοστή, ὡς ὄργανα τοῦ Πνεύματος καὶ πρώτους καρποὺς τῆς χάριτός Του. Πρόκειται γιὰ Ἁγίους ὅλων τῶν κατηγοριῶν καὶ ἡλικιῶν, ἐπωνύμους καὶ ἀνωνύμους, ἐπιφανεῖς καὶ ἀσήμους, ἄνδρες καὶ γυναῖκες, ποὺ φωτίστηκαν καὶ ἁγιάσθηκαν ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ εὐηρέστησαν στὸν Θεό, διότι «ἐπλήρωσαν ἔργῳ τὸν λόγον τοῦ Σωτῆρος». Βλαστοὺς εὐαγγελίου καὶ καρποὺς ἀμαράντους, καλεῖ ὁ Ἅγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης τοὺς Ἅγιους Πάντες, ὁ δὲ Κύριλλος, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, τοὺς παρομοιάζει μὲ οὐρανό, ποὺ στὸ μέσο του λάμπει ὡς Ἥλιος ὁ Χριστός, ὡς σελήνη ἡ Παναγία, καὶ «κύκλῳ» ὡς ὁλόφωτα ἄστρα οἱ χοροὶ πάντων τῶν…

«Ξένη σου ἡ Γέννησις, ξένη σου ἡ Ἀνάστασις, ξένη και φρικτή σου, Ζωοδότα, ἡ ἐκ τοῦ ὄρους θεία Ἀνάληψις…», ἀναφωνεῖ μὲ θαυμασμὸ ὁ ὑμνογράφος σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ τροπάρια τοῦ Κανόνος τῆς ἑορτῆς.