Σοφία Μπεκρῆ
Ἀπόφοιτος τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Τὸ 2003 ἀπεφοίτησε ἀπὸ τὸ τμῆμα Γερμανικῆς γλώσσας καὶ Φιλολογίας τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Κατὰ τὸ 3ο ἔτος σπουδῶν, στὰ πλαίσια τοῦ προγράμματος «ΕΡΑΣΜΟΣ», μετέβη στὴν Γερμανία, ὅπου παρακολούθησε μαθήματα Νεώτερης Γερμανικῆς Φιλολογίας στὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Μονάχου καὶ ἔγινε δεκτή στὸ Μεταπτυχιακὸ Πρόγραμμα Φιλοσοφίας τοῦ ἰδίου Πανεπιστημίου. Μὲ τὴν ἐπιστροφή της στὴν Ἀθήνα ἐκπόνησε μεταπτυχιακὴ μελέτη (2004-2006), τὴν ὁποία ὁλοκλήρωσε μὲ βαθμὸ «Ἄριστα» (Θέμα Διπλωματικῆς: «Τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα στοὺς στωϊκούς φιλοσόφους»). Ἐν τῷ μεταξὺ εἰσήχθη μὲ κατατακτήριες ἐξετάσεις (2005) στὴν Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν (τμῆμα Κοινωνικῆς Θεολογίας, -2011). Ἀπὸ τὸ 2007 ἐργάζεται στὴν Μέση Ἐκπαίδευση ὡς καθηγήτρια Ἑλληνικῆς Φιλολογίας. Ἀπὸ τὸ σχολικὸ ἔτος 2013-14 ὑπηρετεῖ στὸ Πειραματικὸ Σχολεῖο τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Στὸν ἐλεύθερό χρόνο της ἀσχολεῖται κυρίως μὲ τὴν μελέτη φιλοσοφικῶν καὶ λογοτεχνικῶν βιβλίων καὶ δραστηριοποιεῖται ἐθελοντικὰ στὸ πλαίσιο προγραμμάτων τοῦ Μορφωτικοῦ καὶ Πολιτιστικοῦ Συλλόγου «Ἐπάλξεις» κυρίως γιὰ τὴν ἐκμάθηση ἀρχαίων ἑλληνικῶν καὶ ξένων γλωσσῶν, τὴν ψυχοκοινωνικὴ στήριξη νέων καὶ τὴν διοργάνωση πολιτιστικῶν ἐκδηλώσεων καὶ μορφωτικῶν ἐκδρομῶν σὲ Ἑλλάδα καὶ ἐξωτερικό. Ἀρθρογραφεῖ συστηματικὰ στὴν Μορφωτικὴ καὶ Κοινωνικὴ ἐφημερίδα μας «Ἐπάλξεις», ἐκπονεῖ τακτικὰ ὁμιλίες ἐκπαιδευτικοῦ καὶ γενικότερου κοινωνικοῦ περιεχομένου καὶ συνεργάζεται σταθερῶς μὲ τὸν ραδιοφωνικό μας σταθμό, ΕΠΑΛΞΕΙΣ ΡΑΔΙΟ.
-
Τὰ βήματα τῆς σωτηρίας
Μιὰ θαυμάσια πνευματικὴ εὐκαιρία μᾶς προσφέρει ἡ Ἐκκλησία μας τὴν Κυριακὴ ΙΕ’ Λουκᾶ, ὁπότε ἀναγιγνώσκεται ἡ περικοπὴ τοῦ Ζακχαίου. Εἶναι θαυμάσια ἡ εὐκαιρία γιὰ δύο κυρίως λόγους: Πρῶτον, γιατὶ μᾶς δείχνει τὴν δύναμη τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ἀποφασίζει νὰ ἀναζητήσῃ τὴν σωτηρία του, καί, δεύτερον, διότι παρουσιάζει παράλληλα τὸ ἔλεος καὶ τὴν εὐσπλαγχνία τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος διὰ τοῦ Υἱοῦ του προσφέρει τὴν σωτηρία σὲ κάθε ἀπολωλὸς ποὺ τὴν ἐπιζητεῖ μὲ πόθο. Ἀλλὰ ἂς ἔλθωμε στὴν περικοπή: Ὁ Κύριος, στὸν δρόμο πρὸς τὰ Ἱεροσόλυμα, «εἰσελθὼν διήρχετο εἰς τὴν Ἱεριχώ﮲καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι καλούμενος Ζακχαῖος καὶ αὐτὸς ἦν ἀρχιτελώνης καὶ οὗτος ἦν πλούσιος» (Λουκ. ιθ’ 1-2). Ὁ Κύριος, ἀσφαλῶς, οὐδέποτε βαδίζει τυχαίως, ἀλλὰ ἐπιλέγει ἐκεῖνον τὸν δρόμο ποὺ θὰ…
-
Πατὴρ Πατέρων ὁ Ἀντώνιος
«Τῶν ἀσκητῶν τὴν δόξαν καὶ μοναζόντων τὸ καύχημα», «τὸν θεοφόρον Ἀντώνιον» τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 17 Ἰανουαρίου. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ὁ μήνας Ἰανουάριος κοσμεῖται ἀπὸ πολλὲς καὶ ἐξέχουσες μορφὲς Ἁγίων, ἀνάμεσα στὶς ὁποῖες ξεχωριστὴ θέση κατέχει ὁ Μέγας Ἀντώνιος. Ἐξ ἄλλου καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Ἐκκλησία τὸν ἀποκαλεῖ Μέγα εἶναι δηλωτικὸ τῆς ἀξίας τοῦ ἀνδρός, καθ’ ὅτι τὸ προσωνύμιο αὐτὸ σὲ ἐλάχιστους μόνον ἀπὸ τὸν ἀναρίθμητο χορὸ τῶν Ἁγίων ἔχει δοθῆ. Εἶναι γνωστός, βεβαίως, ὁ βίος καὶ θαυμαστὴ ἡ πολιτεία τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου. Ἄλλωστε ὁ καθ’ ἕνας ἀπὸ ἐμᾶς μπορεῖ εὔκολα καὶ γρήγορα, μὲ τὴν βοήθεια καὶ τῆς σύγχρονης τεχνολογίας, νὰ ἀνατρέξῃ σὲ πλῆθος πηγῶν, γιὰ νὰ ἀντλήσῃ τὶς σχετικὲς πληροφορίες. Πολλὰ στοιχεῖα θὰ μπορούσαμε καὶ ἐμεῖς νὰ…
-
Νὰ προσηλωθοῦμε στὸν στόχο μας
«Τὸν ἔνσαρκον λύχνον καὶ πρόδρομον τοῦ Σωτῆρος», «τὸν φίλον τοῦ Νυμφίου» τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας τὴν 7η Ἰανουαρίου. Πράγματι, τὴν ἑπομένη κάθε μεγάλης ἑορτῆς τιμοῦμε τὸ ἤ τὰ πρόσωπα ποὺ ἔπαιξαν καὶ αὐτὰ κάποιο ῥόλο στὸ σωτηριῶδες γεγονός, διότι στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ὅλα τὰ «γεγονότα» ἀποσκοποῦν στὴν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Ἔτσι, τὴν ἑπομένη τῆς Γεννήσεως τοῦ Σωτῆρος τιμᾶμε τὴν Παναγία, ὡς «ὄχημα τῆς σωτηρίας», ὅπως καὶ τὴν ἑπομένη τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου τιμᾶμε τὴν «Σύναξη τοῦ Ἰωακεὶμ καὶ τῆς Ἄννης», ποὺ ἐμμέσως συνέβαλαν στὴν σωτηρία μας, κ.ο.κ. Μὲ τὸν ἴδιο τρόπο, τὴν ἑπομένη τῶν Θεοφανείων τιμᾶμε τὸν Ἰωάννη «ὅτι κατηξιώθη καὶ ἐν ῥείθροις βαπτίσαι τὸν κηρυττόμενον». Ἐκτός, ὅμως, ἀπὸ Βαπτιστής ὁ Ἰωάννης εἶχε καὶ ἄλλες ἰδιότητες, ὅπως ψάλλομε στὸ…
-
Οἱ Καταβασίες τῶν Φώτων
Κατὰ τὸν Ὄρθρο τῶν Φώτων ψάλλονται δύο Κανόνες, ὁ ῥυθμοτονικὸς τοῦ Κοσμᾶ τοῦ Μελωδοῦ («Βυθοῦ ἀνεκάλυψε πυθμένα…»), καὶ ὁ ἰαμβικὸς τοῦ Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ («Στίβει θαλάσσης κυματούμενον σάλον…»). Ὁ ἰαμβικὸς κανόνας ἔχει τὴν ἀκόλουθη ἀκροστιχίδα διὰ ἡρῳελεγείων στίχων: «Σήμερον ἀχράντοιο βαλὼν θεοφεγγέϊ πυρσῷ Πνεύματος ἐνθάπτει νάμασιν ἀμπλακίην φλέξας Παμμεδέοντος ἐῢς Πάϊς﮲ ἠπιόων δὲ ὑμνηταῖς μελέων τῶνδε δίδωσιν χάριν», δηλαδή: Σήμερα μὲ τὸν θεοφεγγῆ πυρσὸ τοῦ ἀχράντου Πνεύματος, ἀφοῦ κτύπησε καὶ ἔκαψε τὴν ἁμαρτία («βαλὼν … φλέξας ἀμπλακίην») ὁ ἀγαθὸς υἱὸς τοῦ Παμβασιλέως («Παμμεδέοντος ἐῢς Παϊς») τὴν θάβει μέσα στὰ νάματα (τοῦ Ἰορδάνου). Καὶ δείχνοντας τὴν εὐνοϊκή του διάθεση («ἠπιόων») δίδει χάρη σὲ μᾶς ποὺ τὸν ὑμνοῦμε μ’ αὐτὰ ἐδῶ τὰ ἄσματα («ὑμνηταῖς μελέων τῶνδε»). Παλαιότερα, οἱ Κανόνες ψάλλονταν ὁλόκληροι καὶ…
-
Πιστῶς ἑορτάσωμεν Χριστοῦ τὰ Γενέθλια
«Δεῦτε, ἅπαντες, Χριστοῦ τὰ Γενέθλια πιστῶς προεορτάσωμεν», μᾶς καλεῖ ἡ Ἐκκλησία διὰ στόματος τῶν ἐμπνευσμένων ὑμνωδῶν της, καὶ συγχρόνως μᾶς προετοιμάζει νὰ ζήσωμε τὴν μεγάλη αὐτὴν Δεσποτικὴ ἑορτὴ τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως πνευματικῷ τῷ τρόπῳ, «ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ ὠδαῖς πνευματικαῖς.» Πράγματι, ὅλες οἱ Ἀκολουθίες τῶν ἡμερῶν αὐτῶν, καὶ μάλιστα ἀπὸ τὴν Κ’ Δεκεμβρίου, ποὺ ἡ Ἐκκλησία μᾶς εἰσάγει καὶ ἐπισήμως στὴν προεόρτια περίοδο, δὲν κάνουν τίποτε ἄλλο ἀπὸ τὸ νὰ ὑψώνουν τὸν νοῦ μας καὶ νὰ ἀνάγουν τὴν διάνοιά μας «ἐπὶ τὴν Βηθλεέμ», ὅπου συντελεῖται «τὸ ἐν τῷ σπηλαίῳ μέγα μυστήριον». Ὡς καὶ κατανυκτικὰ Ἀπόδειπνα μᾶς προσφέρει ἡ Ἐκκλησία μας, μὲ ὑπέροχες πνευματικὲς ὠδές, ποὺ θυμίζουν τὸν ἀναστάσιμο κανόνα, παραπέμπουν ὅμως στὴν Γέννηση, ὅπως λ.χ. «Τῷ τὴν ἄβατον κυμαινομένην…
-
«Μεγάλη, ὄντως, ἡ πρόοδός σου»
Μέσα στὸ ζοφερὸ κλίμα τῶν ἡμερῶν, στὴν ταραχή, στὸν πόνο καὶ στὴν θλίψη ἀπὸ τὴν σωρεία τῶν βιαίων καὶ ἐγκληματικῶν πράξεων σὲ βάρος τῶν πλέον ἀδυνάμων ἀδελφῶν μας, καὶ μάλιστα τῶν ἀνυπεράσπιστων παιδιῶν, «ὡς ἔαρ εὐφρόσυνον ἐπέλαμψεν ἡμῖν» ἡ μεγάλη Θεομητορικὴ ἑορτὴ τῶν Εἰσοδίων. Πόσο παρήγορη καὶ ἐνθαρρυντικὴ φαντάζει, ἀλήθεια, στὸν νοῦ μας ἡ εἰκόνα τῆς παραδόσεως τῆς μικρῆς κόρης, Μαριάμ, ἀπὸ τοὺς εὐλαβεῖς ὑπερήλικες γονεῖς της, Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα, στὸν ναὸ τοῦ Κυρίου, ποὺ ἀναλαμβάνει τὴν προστασία της, ἕως ὅτου ἡ 15χρονη κόρη παραδοθῆ πλέον στὰ χέρια τοῦ νέου της προστάτου, τοῦ δικαίου Ἰωσήφ. «Μεγάλη ὄντως ἡ πρόοδός σου», ἀναφωνεῖ ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος σ’ ἕνα ὑπέροχο Κάθισμα τοῦ Ὄρθρου τῆς ἑορτῆς. Ἀλλὰ γιὰ ποιά πρόοδο γίνεται ἐδῶ λόγος; Ἀσφαλῶς…
-
Πρότυπο ἀγαθοῦ ποιμένος ὁ Χρυσόστομος
«Χαίροις ὁ νοῦς ὁ χρυσόμορφος, χελιδὼν ἡ χρυσόστομος, ῥεῖθρον χρυσοειδέστατον, προχέον τὰ νάματα», ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας, διὰ στόματος τοῦ ἐξόχου ποιητοῦ-ὑμνογράφου, σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ Στιχηρὰ τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, τὴν 13η Νοεμβρίου. Ὡς γνωστόν, τὴν ἡμέρα αὐτὴν μετατίθεται ὁ ἑορτασμὸς τῆς μνήμης του, διότι τὴν 14η Σεπτεμβρίου, ὁπότε ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος, ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τὸ μεγάλο γεγονὸς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Οἱ τὰ πάντα καλῶς διαταξάμενοι Πατέρες πολὺ σοφὰ μετέθεσαν τὴν ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου ἀκριβῶς πρὶν ἀπὸ τὴν ἔναρξη τῆς Μικρῆς Σαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων, καθ’ ὅτι δὲν ὑπάρχει καταλληλότερο πρόσωπο ἀπὸ τὸν Ἰωάννη, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε ἀληθινὸ ὑπόδειγμα ὀρθοδόξου πίστεως, ζωῆς καὶ πολιτείας, ὥστε νὰ ἀποτελέσῃ τὴν βάση καὶ τὸ πρότυπο γιὰ…
-
Ὁ μικρὸς καὶ ὁ μεγάλος ἀσθενὴς
Ἄλλο ἕνα θαῦμα πίστεως ἐπιτελεῖ ὁ Κύριος, σύμφωνα μὲ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα (Λουκ. η’ 41-56) τῆς Ζ’ Κυριακῆς Λουκᾶ. Μόνον ποὺ αὐτὴν τὴν φορὰ ἡ πίστη δὲν ὁμολογεῖται μὲ λόγια, ὅπως συνήθως, πλὴν ὅμως ἐκφράζεται μὲ τὴν στάση τοῦ αἰτοῦντος τὸ θαῦμα. Ὁ πονεμένος πατέρας, ὁ ἀρχισυνάγωγος Ἰάειρος, «ἰδοὺ ἦλθεν…καὶ πεσὼν παρὰ τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ παρεκάλει αὐτὸν εἰσελθεῖν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, ὅτι θυγάτηρ μονογενὴς ἦν αὐτῷ ὡς ἐτῶν δώδεκα, καὶ αὕτη ἀπέθνησκεν.» (ὅ.π. 42). Τὸ «ἰδοὺ» εἶναι ἡ λέξη ποὺ μᾶς προετοιμάζει, ὅπως πάντοτε, ὅτι κάτι μεγάλο καὶ παράδοξο πρόκειται νὰ συμβῆ. Ἐξ ἄλλου τὰ λόγια ἀδυνατοῦν νὰ ἐκφράσουν τὸ μέγεθος τοῦ πόνου καὶ τὸν σπαραγμὸ τῆς ψυχῆς τοῦ συντετριμμένου πατέρα, ποὺ χάνει τὴν μονάκριβη κόρη του: «πεσὼν…
-
Οἱ ἥρωες μᾶς δείχνουν τὸν δρόμο
Γιὰ τὰ ἡρωϊκὰ κατορθώματα τῶν ἀγωνιστῶν μας στὸν πόλεμο τοῦ ’40 ἔχει χρησιμοποιηθῆ ὁ ὅρος ἐποποιΐα. Ὄχι ἀτυχῶς. Πῶς ἀλλοιῶς θὰ μποροῦσε νὰ χαρακτηρίσῃ κανεὶς τὰ ἀνδραγαθήματα τῶν Ἑλλήνων στὸν ἑλληνοϊταλικὸ πόλεμο τοῦ ’40 ἀλλὰ καὶ μετά, στὴν γερμανικὴ ἀντίσταση, παρὰ ὡς ἔργα μεγάλα καὶ θαυμαστά, ποὺ ξεπερνοῦν πράγματι τὴν σφαῖρα τῆς λογικῆς καὶ ἀγγίζουν τὰ ὅρια τοῦ θαύματος; Ἀλλὰ καὶ τί λόγια νὰ βρῆ κανείς, γιὰ νὰ περιγράψῃ τὸ μεγαλεῖο τῆς ψυχῆς τῶν ἀνδρῶν αὐτῶν ποὺ δὲν δείλιασαν οὔτε μπροστὰ σὲ πολυαριθμότερους οὔτε μπροστὰ σὲ ἀρτιώτερα ἐξοπλισμένους μαχητές! Ἄλλωστε, τό ᾿χει ἡ μοῖρα τῶν Ἑλλήνων, νὰ ᾿ναι πάντοτε «πολλὰ ὀλίγοι» καὶ νὰ ἀγωνίζονται διαρκῶς, ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα μέχρι σήμερα, γιὰ νὰ διαφυλάσσουν τὰ ὅσια καὶ τὰ ἱερά των ἀπὸ…
-
Καθολικὸς Ἅγιος ὁ Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος
Τὸν Ἅγιο Ἰάκωβο τὸν Ἀδελφόθεο, τὸν πρῶτο ἐπίσκοπο Ἱεροσολύμων, τὸν μορφωτικὸ καὶ κοινωνικὸ διδάσκαλο ἑορτάζει ἡ Ἐκκλησία μας τὴν 23η Ὀκτωβρίου κάθε χρόνο καὶ καλεῖ ἐμᾶς, ὅλους τοὺς πιστούς, νὰ ὑμνήσωμε ἐπαξίως «τὸν πρωτόθρονον, τῆς Ἐκκλησίας τὸν φωστῆρα, τὸν φερωνύμως Δίκαιον, ὡς Ἱεράρχην καὶ θεῖον κήρυκα». Σὲ ὅλα πρῶτος καὶ μάλιστα στὸν μεγαλύτερο βαθμὸ ἀνεδείχθη, πράγματι, ὁ Ἰάκωβος, «Ἱεράρχης πρώτιστος, Ἀπόστολος μέγιστος, σοφὸς ὑποφήτης (ἑρμηνευτὴς τοῦ θείου θελήματος) καὶ μάρτυς τῆς ἀληθείας», ἕνας ἀληθινὰ καθολικὸς Ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας, ἐκφραστὴς καὶ τῶν τριῶν ἐπιμέρους διακονιῶν της, τῆς πνευματικῆς, τῆς μορφωτικῆς καὶ τῆς κοινωνικῆς διακονίας. Ὅπως, ἐξ ἄλλου, ἀναφέρεται στὸ Συναξάρι τῆς ἡμέρας, ὁ Ἰάκωβος «πρῶτος Ἐπίσκοπος ἐν Ἱεροσολύμοις ἐγένετο παρ’ αὐτοῦ τοῦ Κυρίου χειροτονηθείς, καὶ πρῶτος τὴν θείαν λειτουργίαν ἔγραψε…
-
Ἡ τιμὴ τῶν Πατέρων
«Τὰς μυστικὰς τοῦ Πνεύματος σάλπιγγας», «τὰ πάγχρυσα στόματα τοῦ Λόγου», «τοὺς θεοφόρους πατέρας» τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας τὴν Β’ ἤ τὴν Γ’ Κυριακὴ τοῦ Ὀκτωβρίου κάθε χρόνο, σὲ ἀνάμνηση τῆς ἐν Νικαίᾳ συνελθούσης, κατὰ τὸ ἔτος 787, Ζ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Δοξάζει καὶ ἀνυμνεῖ ἡ Ἐκκλησία μας τοὺς «οὐρανόφρονας Πατέρας», διότι ἀφ’ ἑνὸς μὲν κατετρόπωσαν «τοῖς ὅπλοις τῶν λόγων» τοὺς ἐχθροὺς τῶν σεβαστῶν εἰκόνων, ἀφ’ ἑτέρου δὲ διετράνωσαν τὴν ἀληθινῆ πίστη τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἐκφράστηκε διὰ στόματος ὅλων τῶν Πατέρων, ὅτι «ἡ τιμὴ τῆς εἰκόνος ἐπὶ τὸ πρωτότυπον διαβαίνει». Εἶναι, ὅμως, ἀξιοπρόσεκτο ὅτι, ἐνῷ ἡ Ἐκκλησία μας τὴν ἡμέρα αὐτὴν ἑορτάζει τὴν νίκη ἐπὶ τῶν ἀσεβῶν εἰκονομάχων, ἐν τούτοις στοὺς περισσοτέρους ὕμνους δὲν γίνεται λόγος μόνον γιὰ τοὺς Πατέρες τῆς Ζ’…
-
Συνάντηση Ἑλληνισμοῦ – Χριστιανισμοῦ στὴν Ἀθήνα τοῦ 1ου μ.Χ. αἰ.
Καθοριστικῆς σημασίας εἶναι ὁρισμένα γεγονότα στὴν πορεία τῆς ζωῆς τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Ἕνα τέτοιο γεγονὸς ὑπῆρξε, γιὰ τὸν Διονύσιο Ἀρεοπαγίτη, ἡ συνάντησή του μὲ τὸν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο. Συγκεκριμένα, ὅταν ὁ τελευταῖος κατῆλθε ἀπὸ τὴν Μακεδονία στὴν πόλη τῶν Ἀθηνῶν, «τὴν κατείδωλον οὖσαν», βρῆκε πρόσφορο ἔδαφος γιὰ συζήτηση μὲ διαφόρους φιλοσόφους, στωϊκοὺς καὶ ἐπικουρείους, ποὺ ἐνδιαφέρονταν νὰ μάθουν «τίς ἡ καινὴ αὕτη ἡ ὑπ’ αὐτοῦ λαλουμένη διδαχή». Ὁ σοφὸς Παῦλος, στὴν ὁμιλία του στὸν Ἄρειο Πάγο, προκειμένου νὰ γίνῃ περισσότερο κατανοητός, χρησιμοποίησε καὶ λόγια φιλοσόφων, ὅπως τὸ τοῦ στωϊκοῦ Ἀράτου: «τοῦ γὰρ καὶ γένος ἐσμέν». Τὸ κήρυγμα τοῦ Παύλου (Πράξ. ιζ’ 22-34) βρῆκε ἀμέσως ἀνταπόκριση στὴν ψυχὴ τοῦ ὥριμου πλέον Διονυσίου, λόγῳ καὶ τῆς δικῆς του φιλοσοφικῆς προπαιδείας. Νέος…
-
Ὁ Καποδίστριας καὶ τὸ ὅραμά του γιὰ τὴν παιδεία
Ἡ 27η Σεπτεμβρίου 1831 ἀποτελεῖ μιὰ ἀκόμη μαύρη σελίδα στὴν ἱστορία τοῦ νεώτερου Ἑλληνισμοῦ. Ὁ πρῶτος κυβερνήτης τῆς Ἑλλάδος πέφτει θανάσιμα χτυπημένος ἀπὸ ἀδελφοκτόνα βέλη και ὁ λαὸς ποὺ ἐπὶ δυόμιση ὁλόκληρα χρόνια εἶχε στηρίξει σ’ ἐκεῖνον τὶς ἐλπίδες του γιὰ ἀνόρθωση καὶ πρόοδο βρίσκεται καὶ πάλι ἔρημος καὶ ἐγκαταλελειμμένος. Ποιός θὰ στεγάσῃ τώρα τὰ ὀρφανά του; Ποιός θὰ νοικοκυρέψῃ τὸν δημόσιο βίο, θυσιάζοντας ἀκόμη καὶ τὴν προσωπική του περιουσία, ὅπως ἐκεῖνος, καὶ ποιός θὰ ὑπερασπιστῆ τὰ ἐθνικά του δίκαια μὲ σθένος καὶ παρρησία ἀπέναντι στοὺς ξένους δυνάστες; Ζητήματα πολλὰ καὶ δυσεπίλυτα. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ὁ Καποδίστριας κυβέρνησε συγκεντρωτικὰ καὶ δὲν ἔδειξε ἐμπιστοσύνη σὲ ντόπιους καὶ ξένους παράγοντες, ποὺ προσέφεραν τὴν βοήθειά των, γεγονὸς ποὺ δημιούργησε…
-
Χριστός, ὁ σώζων Σταυρός
Εἶναι τόσο μεγάλη ἡ πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας στὸν Σταυρὸ καὶ στὴν λυτρωτική του προσφορά γιὰ τὸ ἀνθρώπινο γένος, ὥστε καθ’ ὅλη τὴν περίοδο τοῦ Σταυροῦ, πρὸ τῆς Ὑψώσεως, κατὰ τὴν Ὕψωση ἀλλὰ καὶ στὰ μεθέορτα τῆς ἑορτῆς, ἅπαντες συνεορτάζομε καὶ ἀναπέμπομε εὐχαριστηρίους ὕμνους γιὰ τὸ σωτηριῶδες αὐτὸ γεγονός: «Χαίροις ἡ ἀνάστασις πάντων τῶν τεθνεώτων, ὁ ἀνυψώσας ἡμᾶς εἰς φθορὰν πεσόντας, Σταυρὲ τίμιε». Πανηγυρίζομε ὁλοψύχως, διότι ὁ Σταυρὸς ἔγινε τὸ μέσο, «δι’ οὗ ἡ φθορὰ διαλέλυται καὶ βροτοὶ ἐθεώθημεν». Πανηγυρίζομε, ἐπίσης, διότι, καθὼς ἀνυψοῦται ὁ Σταυρὸς καὶ στήνεται ἐμπρός μας, στὸ κέντρο τῆς Ἐκκλησίας, προσκυνοῦμε «τὸν ὑψωθέντα ἐν μέσῳ» αὐτοῦ Κύριό μας, «ἀρυόμενοι (= ἀντλοῦντες) πλουσίως τὸ μέγα (Του) ἔλεος». Βεβαίως ὁ ὑμνογράφος, διὰ τῆς ὑψώσεως τοῦ Κυρίου στὸν Σταυρό,…
-
Οἱ εὐχὲς τῆς Ἐκκλησίας γιὰ τὸν νέο ἐνιαυτό
Εὐχὲς καὶ ὕμνους γιὰ τὴν εὐλογία τῆς νέας ἐκκλησιαστικῆς καὶ ἀκαδημαϊκῆς περιόδου ἀναπέμπει ἡ Ἐκκλησία μας. Ὅπως κατὰ τὴν ρωμαϊκὴ ἰνδικτιῶνα (ἀπὸ τὸ indictio, ποὺ σημαίνει ὁρισμός, ἐξαγγελία), ὁριζόταν, κατὰ τὸν Σεπτέμβριο, τὸν μήνα τῆς συγκομιδῆς τῶν πρώτων καρπῶν τῆς γῆς, τὸ ὕψος τοῦ φόρου ποὺ θὰ πλήρωναν οἱ ὑπήκοοι γιὰ τὴν συντήρηση τοῦ στρατοῦ γιὰ τὰ ἑπόμενα 15 ἔτη, ὁπότε γινόταν ἡ νέα ἐξαγγελία, ἔτσι καὶ ἡ Ἐκκλησία μας ὥρισε τὴν 1η τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου ὡς δική της ἰνδικτιῶνα, ὡς ἀπαρχὴ δηλαδὴ τῶν δικῶν της δραστηριοτήτων γιὰ τὴν νέα χρονιά. Ἡ πάγια, ἐξ ἄλλου, τακτικὴ τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι νὰ προσδίδει στὶς παλαιὲς συνήθειες νέο, χριστιανικὸ περιεχόμενο, ἀνανοηματοδοτῶντας τες. Ἔτσι, στὶς περιόδους τῆς φθινοπωρινῆς (23 Σεπτεμβρίου) καὶ ἐαρινῆς ἰσημερίας…
