Πορίσματα τῆς συσκέψεως γιὰ τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα

            Οἱ συγκεντρωθέντες στὶς 16.10.2024, στὴν Ἀθήνα, πρὸς συζήτηση, μὲ θέμα: «Ἡ Κοινὴ Ἑλληνικὴ καὶ ἡ οἰκουμενική της διάσταση», μετὰ ἀπὸ τὶς εἰσηγήσεις, τὶς παρεμβάσεις καὶ τὶς προτάσεις:

            α) Διαπιστώσαμε, γιὰ ἄλλη μιὰ φορά, τὴν διαχρονικότητα τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, ἡ ὁποία, παρὰ τὶς ἱστορικὲς περιπέτειες τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ τὶς ἀλληλεπιδράσεις μὲ γειτνιάζουσες γλωσσικὲς ὀντότητες, διετήρησε τὴν ἑνότητα στὴν κυρία δομὴ καὶ στὸν τρόπο διατυπώσεώς της.

            β)Ἐπισημάναμε τὴν μοναδικότητα τῆς ἑλληνικῆς μας γλώσσας, χάρη στὴν ἠχητική της ἁρμονία, στοὺς πολυάριθμους καὶ πολυσήμαντους τύπους της καὶ κυρίως χάρη στὴν ἀκρίβεια στὴν διατύπωση, ποὺ τὴν κατέστησαν οἰκουμενική, ὄργανο πρὸς καταγραφὴ καὶ ἔκφραση θείας καὶ ἀνθρωπίνης σοφίας, λεπτοτάτων ἰδεῶν καὶ συναισθημάτων.

            γ) Ἐπισημάναμε, ἐπίσης, ὅτι τὴν φθορὰ ποὺ δὲν μπόρεσαν νὰ ἐπιτύχουν ὁ χρόνος καὶ οἱ ξένες ἐπιδράσεις τὴν ἐπέφεραν οἱ πλεῖστες «μεταρρυθμίσεις», μὲ ἀποκορύφωμα τὴν κατάργηση τῶν τόνων καὶ τῶν πνευμάτων (σημειωτέον ὅτι ἡ δασεία διατηρεῖται σὲ ὅλες τὶς εὐρωπαϊκὲς γλῶσσες μὲ τὴν μορφὴ τοῦ h), γεγονὸς πού, μεταξὺ ἄλλων, δυσχεραίνει ἀκόμη περισσότερο τὴν κατανόηση τῆς σύγχρονης ἑλληνικῆς γλώσσας. Μεγάλη ζημία στὴν γλῶσσα προκαλοῦν, ἐπίσης, ἡ αὐξανόμενη χρήση ξένων λέξεων, τὰ greeklish καὶ ἡ μὲ κάθε τρόπο κακοποίηση τῆς γλώσσας καὶ μάλιστα διὰ τῶν συγχρόνων τεχνολογικῶν μέσων. Τονίστηκε, ἐξ ἄλλου, ὅτι χρειάζεται ἐπαγρύπνιση καὶ ἀντίσταση στὴν φωνητικὴ γραφή, ποὺ θὰ εἶναι τὸ τελειωτικὸ κτύπημα γιὰ τὴν γλῶσσα μας, ἡ ὁποία, παρὰ τὶς τόσες ἀπορρυθμίσεις, ἔχει γενικῶς διατηρήσει τὴν ἑνότητα στὶς ἐπιμέρους μορφές της.

            δ) Ἀναγνωρίσαμε, ἐπίσης, ὅτι ὁ καλύτερος τρόπος γιὰ νὰ κατανοήσωμε τὸν γλωσσικό μας πλοῦτο εἶναι μέσω τῆς κοινῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, τῆς γλώσσας τῶν εὐαγγελίων, τῶν λειτουργικῶν καὶ ὑμνογραφικῶν μας κειμένων, ποὺ μᾶς βοηθοῦν νὰ προσεγγίσωμε καλύτερα ὄχι μόνον τὴν ἀρχαιότερη ἀλλὰ καὶ τὴν νεώτερη καὶ τὴν σύγχρονη μορφή της. Συνεπῶς, ἡ διὰ τοῦ ἐκκλησιασμοῦ μας ἐμπειρική, βιωματικὴ ἐπαφὴ μὲ τὴν ζωντανὴ λειτουργικὴ γλῶσσα εἶναι ὁ εὐκολώτερος καὶ ἀσφαλέστερος τρόπος τόσο γιὰ τὴν δική της διατήρηση ὅσο καὶ γιὰ τὴν δική μας ἱστορικὴ συνέχεια, ἐφ’ ὅσον ἡ καταστροφὴ τῆς γλώσσας ὁδηγεῖ ἀναπόφευκτα καὶ στὸν ἀφανισμό μας ὡς ἔθνους.

ε) Στὴν καλύτερη κατανόηση τῆς λειτουργικῆς, κοινῆς ἑλληνικῆς, γλώσσας, ὡς καὶ στὴν ἐμβάθυνση στὸν πλοῦτο τῆς ὑμνολογίας μας μποροῦν κάλλιστα νὰ συμβάλλουν καὶ τὰ σύγχρονα ἠλεκτρονικὰ μέσα καὶ μάλιστα τὸ διαδίκτυο, μέσῳ λ.χ. ἐκπομπῶν, μέσῳ θεατρικῶν ἔργων ἀρχαίων συγγραφέων ποὺ μπορεῖ νὰ διασκευάζωνται ἀπὸ τὸ πρωτότυπο, ὥστε καὶ ἡ γλῶσσα νὰ κατανοῆται εὐκολώτερα καὶ οἱ μελίρρυτοι γλωσσικοὶ θησαυροὶ νὰ διατηροῦνται, κ.ο.κ. Σημειωτέον ὅτι, μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο, δὲν ὑποτιμᾶται ἡ ὁμιλουμένη δημοτική μας γλῶσσα, ἁπλῶς κατανοεῖται καὶ χρησιμοποιεῖται καὶ ἐκείνη καλύτερα. Νὰ σημειωθῆ ὅτι οἱ Ἐπάλξεις, μὲ τὶς μικρές των δυνάμεις, ἔχουν ἤδη, ἐπὶ τριακονταετία πλέον, ξεκινήσει τὴν προσπάθεια αὐτὴν τόσο μὲ τὴν ἔκδοση λειτουργικῶν κειμένων μὲ διατήρηση τοῦ πρωτοτύπου, μὲ εἰσαγωγὴ καὶ ἑρμηνευτικὸ λεξιλόγιο, ὅσο καὶ μέσῳ ἄρθρων καὶ διαδικτυακῶν ἐκπομπῶν, μὲ σκοπὸ τὴν καλύτερη κατανόηση τῆς ἑλληνικῆς μας γλώσσας καὶ μάλιστα τῆς κοινῆς.

            στ) Ἀπευθύνομε ἔκκληση πρὸς ὅλους τοὺς ἐκκλησιαστικούς, μορφωτικοὺς καὶ κοινωνικοπολιτικοὺς παράγοντες τοῦ τόπου, τοὺς Ἕλληνες τοῦ ἐξωτερικοῦ, τοὺς φιλέλληνες ἀλλὰ καὶ σὲ κάθε σκεπτόμενο ἄνθρωπο νὰ συμβάλλουν καὶ ἐκεῖνοι, μὲ ὅλα τὰ πρόσφορα μέσα, στὴν διατήρηση τῆς ἑνότητος τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας καὶ μάλιστα στὴν προσέγγιση τῆς κοινῆς, ὥστε νὰ καταστῆ καὶ πάλι ἡ γλῶσσα μας οἰκουμενική, διεθνὲς ὄργανο τοῦ πνεύματος γιὰ τὸ καλὸ καὶ τὴν ἑνότητα  τῶν Ἑλλήνων καὶ τῶν ἁπανταχοῦ ἐραστῶν τῆς ἀληθινῆς σοφίας, τῆς ἀρετῆς, τῆς δικαιοσύνης καὶ τῆς πανανθρώπινης εἰρήνης.

Γιὰ τοὺς συγκεντρωθέντες,

Μακρίνα Ῥάγκα

Σοφία Μπεκρῆ