-
Ἡ Γενικὴ τοῦ δημιουργοῦ καὶ ἡ Ὀνομαστικὴ τῆς ματαιοδοξίας
Ἄν πάρετε ἕνα κείμενο ἀρχαίου συγγραφέως, Ἕλληνα ἢ Λατίνου, θὰ διαπιστώσετε ὅτι τὸ ὄνομα τοῦ συγγραφέως ἦταν σὲ πτώση γενικὴ καὶ ἀκολουθοῦσε ὁ τίτλος τοῦ συγγράμματος σὲ ὀνομαστική, π.χ.: «Ἀριστοτέλους "Ἠθικὰ Νικομάχεια"», «Πλάτωνος "Νόμοι"», «Platonis "Orera"», «M.Tulii Ciceronis "De Republica"»... (Ἄρθρο στὸ φύλλο 784 τῶν Ἐπάλξεων)
-
Πορίσματα τῆς συσκέψεως γιὰ τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα
Οἱ συγκεντρωθέντες στὶς 16.10.2024, στὴν Ἀθήνα, πρὸς συζήτηση, μὲ θέμα: «Ἡ Κοινὴ Ἑλληνικὴ καὶ ἡ οἰκουμενική της διάσταση», μετὰ ἀπὸ τὶς εἰσηγήσεις, τὶς παρεμβάσεις καὶ τὶς προτάσεις:
-
Γιὰ νὰ καρπίσῃ ὁ σπόρος
Εἶναι θαυμάσιο νὰ διαπιστώνῃ κανεὶς πόσο ὄμορφα συνταιριασμένα εἶναι στὴν Ἐκκλησία μας τὰ φυσικὰ μὲ τὰ πνευματικὰ γεγονότα καὶ μὲ πόση σύνεση καὶ σοφία ἀξιοποίησαν οἱ Πατέρες μας αὐτὴν τὴν σύνδεση στὴν ἑρμηνεία των. Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα ἀποτελεῖ ἡ Παραβολὴ τοῦ Σπορέως (Λουκ., η’ 5-15), ποὺ ἀναγιγνώσκεται στὴν Ἐκκλησία μας τὴν Δ’ Κυριακή τοῦ Λουκᾶ, σὲ μιὰ περίοδο ποὺ διενεργεῖται ἡ φυσικὴ σπορά. Εἶναι, μάλιστα, μιὰ περικοπὴ ποὺ ἐξηγεῖ ἀναλυτικὰ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, παρομοιάζοντας τὸν φυσικὸ γεωργὸ μὲ τὸν πνευματικό μας πατέρα, τὸν Θεό, ποὺ σπέρνει τὸν σπόρο του-τὸν λόγο Του- στὴν γῆ- τὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων. «ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ.» (ὅ. π. 5). Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος (Migne P.G. τ. 57, σ. 463- 472), ἀναφέρει, χαρακτηριστικά,…
-
Συνάντηση Ἑλληνισμοῦ – Χριστιανισμοῦ στὴν Ἀθήνα τοῦ 1ου μ.Χ. αἰ.
Καθοριστικῆς σημασίας εἶναι ὁρισμένα γεγονότα στὴν πορεία τῆς ζωῆς κάθε ἀνθρώπου. Ἕνα τέτοιο γεγονὸς ὑπῆρξε, γιὰ τὸν Διονύσιο Ἀρεοπαγίτη, ἡ συνάντησή του μὲ τὸν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο. Συγκεκριμένα, ὅταν ὁ τελευταῖος κατῆλθε ἀπὸ τὴν Μακεδονία στὴν πόλη τῶν Ἀθηνῶν, «τὴν κατείδωλον οὖσαν», βρῆκε πρόσφορο ἔδαφος γιὰ συζήτηση μὲ διαφόρους φιλοσόφους, στωϊκοὺς καὶ ἐπικουρείους, ποὺ ἐνδιαφέρονταν νὰ μάθουν «τίς ἡ καινὴ αὕτη ἡ ὑπ’ αὐτοῦ λαλουμένη διδαχή». Πράγματι, ὁ σοφὸς Παῦλος, στὴν ὁμιλία του στὸν Ἄρειο Πάγο, προκειμένου νὰ γίνῃ περισσότερο κατανοητός, χρησιμοποίησε καὶ λόγια φιλοσόφων, ὅπως τὸ τοῦ στωϊκοῦ Ἀράτου: «τοῦ γὰρ καὶ γένος ἐσμέν». Τὸ κήρυγμα τοῦ Παύλου (Πράξ. ιζ’ 22-34) βρῆκε ἀμέσως ἀνταπόκριση στὴν ψυχὴ τοῦ ὥριμου πλέον Διονυσίου, λόγῳ καὶ τῆς δικῆς του φιλοσοφικῆς προπαιδείας. Νέος…
-
Η Ορθόδοξη «σεξουαλική αγωγή»
Επίμονα προβάλλεται σήμερα η ανάγκη για «σεξουαλική αγωγή» των παιδιών μας, στο πλαίσιο μάλιστα της σχολικής τους παιδείας. Όπως σε πολλούς άλλους τομείς της ζωής μας μάθαμε να ακολουθούμε τυφλά την «φωτισμένη» Δύση, έτσι και στο θέμα αυτό. Ο φόβος μας είναι πάντα να μην υστερήσουμε απέναντί της. Γι' αυτό αντιγράφουμε πρόθυμα τον προβληματισμό και τις μεθόδους της...
-
Γυμναστικὴ ψυχῆς
Ὅταν ἔχεις ἕνα ζῶο στὴν ὑπηρεσία σου καὶ στὴν ἐξουσία σου, τὸ νοιάζεσαι, τὸ ποτίζεις, τὸ ταΐζεις ὅσο χρειάζεται, γιὰ νὰ ζεῖ κι αὐτὸ ὅπως κι ἐσὺ καὶ νὰ μπορεῖ νὰ σὲ ὑπηρετεῖ. Αὐτὸ ἀποτελεῖ τὴν ἀγωγή σου πρὸς τὸ ζῷο, ποὺ τὸ ἀγαπᾷς βέβαια καὶ τὸ θέλεις εὐχαριστημένο. Καὶ ὅταν γιὰ πολὺ καιρὸ τὸ συνηθίζεις στὴν ὁρισμένη τροφή, στὴν ὁρισμένη ὥρα, συνηθίζει κι αὐτὸ σ’αὐτὴ τὴν τάξη καὶ δὲν ζητάει περισσότερα.
-
Ἀφιέρωμα στὸν Ἰωάννη Καποδίστρια
Μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς θλιβερῆς ἐπετείου τῆς δολοφονίας τοῦ Ἰωάννη Καποδίστρια (†27/9/1831), διοργανώνεται τὸ Σάββατο, 28 Σεπτεμβρίου 2024, καὶ ὥρα 7:15μ.μ., στὴν κεντρικὴ αἴθουσα τῶν Ἐπάλξεων, Ζήνωνος 3, β’ ὄρ., Ὁμόνοια, ἐκδήλωση – ἀφιέρωμα στὴν μνήμη του, μὲ θέμα: «Ἰωάννης Καποδίστριας: Ἕνας πολιτικὸς μὲ ὅραμα». σημ.: Ἡ ἐκδήλωση ἀποτελεῖ ἐλάχιστο φόρο τιμῆς στὸν Ἕλληνα καὶ Χριστιανὸ κυβερνήτη, Καποδίστρια, ποὺ τίμησε μὲ τὴν προσφορά του τὴν ἰδιαίτερη πατρίδα του, τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν Εὐρώπη τῆς ἐποχῆς του. Εἴσοδος ἐλεύθερη. ΥΓ: Μπορῆτε νὰ παρακολουθήσετε διαδικτυακὰ τὸ ἀφιέρωμα μέσω του παρακάτω συνδέσμου: https://join.skype.com/AIyJ6qkYgkUL
-
Ὁ πολιτικὸς Καποδίστριας μάρτυρας τῆς Ρωμηοσύνης
Ὁ Καποδίστριας, ὡς πολιτικὸς σπουδασμένος στὴ Δύση (Πάντοβα), ἀσκημένος στὰ Δυτικὰ ἀνακτοβούλια, καὶ συνεπῶς Εὐρωπαῖος, ἔγινε δεκτὸς ἀρχικὰ ἀπὸ τὶς Μεγάλες Δυνάμεις, μολονότι συγκρατημένα ἀπὸ μερικές, ὅπως ἡ Ἀγγλία...
-
Ἡ γλῶσσα μας ἕνας παγκόσμιος θησαυρός
Συχνὰ θεολόγοι καὶ φιλόσοφοι καταφεύγουν στὴν Ἑλληνική, γιὰ νὰ δηλώσουν μὲ σαφήνεια βασικοὺς θεολογικοὺς καὶ φιλοσοφικοὺς ὅρους. Ἡ Ἀγγλικὴ λ.χ. ἔχει τὴν ἴδια λέξη substance, γιὰ νὰ δηλώσουν καὶ τὴν οὐσία καὶ τὴν ὑπόσταση καὶ γι’ αὐτὸ στὴ θεολογία τουλάχιστον ἀναγκάζονται νὰ καταφεύγουν στὴν ἑλληνικὴ λέξη hypostasis, ἐνῷ γιὰ τὴν ὕπαρξη ἔχουν τὸν ὅρο existence. Καὶ ὁ Ἰουστίνος Πόποβιτς, γιὰ νὰ ἀποδώσει τὸν ὅρο Λόγος, δὲν ἱκανοποιοῦνταν μὲ τὸν ὅρο verb ποὺ χρησιμοποιοῦν ὅλες οἱ εὐρωπαϊκὲς γλῶσσες, κατέφυγε στὴν γραφὴ Logos...
-
Προσκυνηματικὴ ἐκδρομὴ στὴν Θράκη καὶ στὶς ἀλησμόνητες πατρίδες Ἴμβρο καὶ Τένεδο 24-29 Αὐγούστου 2024
Σὺν Θεῶ, τὸ Σάββατο 24/8, μέλη καὶ φίλοι τῆς Ε.Χ.Ε. ἀναχωρήσαμε ἀπὸ τὴν Ἀθήνα καὶ ὕστερα ἀπὸ ἐνδιάμεσες στάσεις φτάσαμε στὴν Θεσσαλονίκη, προσκυνήσαμε στὸν Ἱ. Ν. Ἁγίου Δημητρίου καὶ στὴν κρύπτη, ὅπου σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση φυλακίσθηκε, μαρτύρησε καὶ τάφηκε ὁ Ἅγιος. Ἀπὸ κεῖ, ἀναχωρήσαμε γιὰ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Γενεθλίου Θεοτόκου στὴν Δαδιά, ὅπου μας ὑποδέχθηκε ὁ ἡγούμενος, π. Θεόφιλος, ψάλαμε τὸ Ἀπόδειπνο καὶ φιλοξενηθήκαμε...
-
Δαιμονοπληξία καὶ δαιμονολαγνεία
Ἔχομε καὶ ἄλλοτε ἀναφέρει ὅτι κάθε θαῦμα ποὺ κάνει ὁ Κύριος ἐντάσσεται στὸ σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας, μὲ στόχο τὴν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Τὸ ἴδιο καὶ ἡ θεραπεία τῶν δύο δαιμονισμένων Γεργεσηνῶν (Ματθ. η’ 28 - θ’ 1) ἢ Γαδαρηνῶν, ὅπως ἀναφέρονται ἀπὸ τοὺς ἄλλους δύο εὐαγγελιστές (Μάρκ., ε’ 20, Λουκ., η’ 26-39)...
-
Ἡ «μεγάθυμος» διακόνισσα Ὀλυμπιὰς
Γόνος εὐσεβοῦς καὶ ἀρχοντικῆς οἰκογενείας τοῦ Βυζαντίου ἡ Ὀλυμπιάδα -γεννήθηκε μεταξὺ 365 & 368- ἔμεινε ἀπὸ μικρὴ ὀρφανή, γεγονὸς ποὺ τραυμάτισε τὴν εὐαίσθητη ψυχή της. Εἶχε ὡστόσο τὴν εὐλογία νὰ ἀνατραφῇ μέσα σὲ καλλιεργημένο περιβάλλον καὶ νὰ συναναστραφῇ μὲ σεβαστὲς μορφές, ὅπως τοῦ Γρηγορίου Θεολόγου, ὅταν ἐκεῖνος διέμεινε στὴν Κωνσταντινούπολη (379-381), στὸ σπίτι τῆς ἐξαδέλφης του Θεοδοσίας, ποὺ εἶχε ἀναλάβει τὴν διαπαιδαγώγηση τῆς μικρῆς Ὀλυμπιάδος...
-
Κύπρος ἡ πολύπαθη
«Νησὶ πικρό, νησὶ γλυκό, νησὶ τυραγνισμένο, κάνω τὸν πόνο σου νὰ πῶ καὶ προσκυνῶ καὶ μένω». Μ’ αὐτὰ τὰ λόγια ξεκινάει ὁ ποιητὴς νὰ ὑμνήσῃ τὸ πολύπαθο νησί, «τὸ ὁλάνθιστο κλωνάρι, ποὺ τοῦ μαδήσαν τά ἄνθια του διπλοῖ, τριπλοῖ βαρβάροι» καὶ ποὺ τὰ βάσανά του δὲν λένε νὰ πάρουν τέλος...
-
«Ἴνδαλμα θεοσεβείας» ὁ Προφήτης Ἠλίας
«Τὸν ἔνσαρκον ἄγγελον», «τὸν προφητῶν τὴν κρηπῖδα» τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 20 Ἰουλίου. Τιμᾶ, ὅπως λέει ὁ ὑμνογράφος του, ἐκεῖνον ποὺ «παρανόμους βασιλεῖς ἤλεγξε», «τοὺς ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης ἐθανάτωσε», «πῦρ ἐν ὕδατι ἀνῆψε», «τροφὴν ἀγεώργητον ἐπήγασε» καὶ «νάματα ἰορδάνεια τῇ μηλωτῇ διέτεμε».
-
Ἄς μὴν βρεθοῦμε πρὸ ἐκπλήξεων!
Μὲ ἔκσταση στέκεται πάντοτε ο ἄνθρωπος μπροστὰ στὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ καὶ ἀναφωνεῖ: «Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα Σου, Κύριε,…». Ὅσο περισσότερο, μάλιστα, θαυμάζει τὴν μεγαλωσύνη Του, ἄλλο τόσο συνειδητοποιεῖ τὴν δική του μικρότητα καὶ ἀδυναμία καὶ ζητάει τὴν βοήθεια τοῦ Παντοδυνάμου Θεοῦ: «Πτωχὸς καὶ πένης εἰμί ἐγώ. Ὁ Θεὸς βοήθησόν μοι· βοηθός μου καὶ ῥύστης μου εἶ σύ, Κύριε» (Ψαλμός 69, στ. 6). Ἔτσι καὶ ὁ ἑκατόνταρχος τοῦ Εὐαγγελίου, παρὰ τὰ πολλά του ἀξιώματα καὶ τὰ ἀκόμη περισσότερα ὑλικά του ἀγαθά, συναισθάνεται τὴν ἀδυναμία του καὶ καταφεύγει στὸν Κύριο, γιὰ νὰ δώσῃ λύση στὸ «πρόβλημά» του. Ποιό εἶναι, ἀλήθεια, τὸ πρόβλημά του; Τί εἶναι ἐκεῖνο ποὺ τὸν ἀπασχολεῖ καὶ ἀδυνατεῖ νὰ εὕρῃ τὴν λύση του; Μήπως ὁ ἴδιος ἢ ἄλλο…